Warszawa: wkrótce 40. rocznica pierwszej Mszy za Ojczyznę sprawowanej przez ks. Jerzego Popiełuszkę

Od kwietnia 1982 r. msze pod przewodnictwem ks. Popiełuszki odprawiane były regularnie w ostatnie niedziele miesiąca, gromadząc rosnącą liczbę wiernych oraz skupiając rozbite w stanie wojennym środowisko Solidarności.

Nabożeństwa będące symbolem i manifestacją wolności stały się solą w oku władz komunistycznego państwa. Mimo rosnących represji ze strony Służby Bezpieczeństwa – kapłan nigdy nie odstąpił on od celebracji Mszy za Ojczyznę. W odwecie został brutalnie zamordowany. Jego postawa stała się w Polsce i na świecie symbolem walki o prawdę i godność człowieka.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Msze za Ojczyznę już przed stanem wojennym celebrował sędziwy proboszcz parafii – ks. Teofil Bogucki, w czym nawiązywał do przedwojennej tradycji. Po 13 grudnia 1981 r., kiedy aresztowano wielu członków Solidarności, przekazał je jednak księdzu Popiełuszce, rezydentowi parafii, duszpasterzowi Huty Warszawa.

Oprócz odprawiania Mszy za Ojczyznę, ksiądz Popiełuszko zajął się wszechstronną pomocą dla represjonowanych oraz uczestniczył w rozprawach sądowych internowanych hutników. Na korytarzach i w salach sądowych poznał aktorów bojkotujących reżimową telewizję i teatry, zaprosił ich do udziału w Mszach za Ojczyznę. Z miesiąca na miesiąc msze skupiały rosnącą liczbę wiernych, która w 1984 r. sięgała każdorazowo kilkunastu tysięcy osób.

Homilie księdza Popiełuszki wygłaszane podczas Mszy za Ojczyznę były kolportowane na terenie całej Polski. Trafiały także do więzień gdzie czytali je internowani przywódcy zdelegalizowanej Solidarności. W Mszach za Ojczyznę uczestniczyli liczni działacze niepodległościowi - m.in. Seweryn Jaworski, Andrzej Gwiazda, Zbigniew Romaszewski, Anna Walentynowicz, Jacek Kuroń, Adam Michnik i inni. Ksiądz Popiełuszko stał się postacią rozpoznawalną najpierw w środowisku warszawskim a potem ogólnopolskim. Z czasem w mszach uczestniczyli również zagraniczni dziennikarze i korespondenci.

Reklama

Ksiądz Popiełuszko był w ogólnym zainteresowaniu komunistycznej Służby Bezpieczeństwa z pewnością już od 1981 r. Jednak we wrześniu 1982 r. zarejestrowano dedykowaną mu Sprawę Operacyjnego Rozpracowania kryptonim „Popiel”. Władze komunistyczne z jednej strony wielokrotnie interweniowały w sprawie Mszy za Ojczyznę i księdza Popiełuszki w Archidiecezji Warszawskiej a następnie w sekretariacie Prymasa Polski.

Kapłan został poddany inwigilacji a do jego otoczenia wprowadzano tajnych współpracowników. Zaczęto go zastraszać grożąc mu śmiercią. Prowadzono także dezinformację na jego temat wobec Prymasa Józefa Glempa.

W końcu próbowano go skompromitować, aresztowano go i wszczęto w jego sprawie śledztwo zakończone aktem oskarżenia.

Wszystkie te działania ostatecznie nie przyniosły skutku, choć kilkukrotnie ksiądz nie głosił homilii podczas Mszy za Ojczyznę z powodu ryzyka aresztowania. 19 października 1984 r. kapłan został porwany a następnie zamordowany przez komunistyczną Służbę Bezpieczeństwa. Zginął mając 37 lat. Jego pogrzeb będący niespotykaną w skali demonstracją wiary, wolności i patriotyzmu, był największym pogrzebem w historii Polski.

W 2010 r. ksiądz Jerzy Popiełuszko został beatyfikowany. Grób męczennika znajdujący się przy kościele na Żoliborzu nawiedziły blisko 23 miliony osób a na terenie parafii stworzono nowoczesne muzeum księdza Jerzego Popiełuszki. Msze za Ojczyznę odbywają się w kościele św. Stanisława Kostki w Warszawie w ostatnie niedziele miesiąca do dziś.

W niedzielę 27 lutego z okazji rocznicy w parafii Świętego Stanisława Kostki o godzinie 18:00 tradycyjnie odprawiona zostanie Msza za Ojczyznę. Tego dnia między godziną 11:00 a 17:00 będzie można nawiedzić kaplicę w której znajdują się przedmioty związane ze śmiercią męczennika, w tym jego sutanna, koszula, krzyżyk czy znaczek z orzełkiem i Matką Boską, który zawsze nosił przy sobie. O godzinie 11:00, 12:00, 13:00 i 14:00 po Muzeum będą oprowadzali świadkowie życia księdza Jerzego Popiełuszki oraz przewodnicy.

Ok. 50 tys. osób – zdaniem organizatorów – wzięło udział w Orszaku Trzech Króli w Warszawie. Inicjatywa, która miała miejsce już po raz piąty, cieszyła się niezwykłym zainteresowaniem nie tylko w stolicy – warszawiacy mieli okazję dwukrotnie usłyszeć pozdrowienia kierowane przez papieża Benedykta XVI. Po raz pierwszy Orszak, organizowany przez Fundację Orszak Trzech Króli, miał też swoje zagraniczne edycje - nie tylko w Europie, ale i w Afryce – w sumie do tego rodzaju świętowania uroczystości Trzech Króli włączyło się 97 miast. W Warszawie uroczystość rozpoczęła się od Mszy św. w katedrze św. Jana Chrzciciela na Starym Mieście. Przed świątynią kwestowali wolontariusze Fundacji Dzieło Nowego Tysiąclecia, zbierając datki na stypendia dla zdolnej ale ubogiej młodzieży.

Eucharystii przewodniczył kard. Kazimierz Nycz. - Uroczystość Objawienia Pańskiego uczy nas, że Chrystus narodził się dla wszystkich: dla prostych i biednych, dla bogatych i mądrych – mówił w homilii metropolita warszawski. Zwrócił też uwagę, że Chrystus przyszedł na świat także dla pogan, których przedstawicielami byli Trzej Królowie.

- Kiedy przychodzi pokusa segregowania dostępu do Kościoła i Chrystusa, trzeba pamiętać, że dzisiejsi poganie, ludzie szukający Chrystusa, a może jeszcze wcale go nie szukający, już są uczestnikami tajemnicy zbawienia. Tego uczy nas św. Paweł w czytanym dziś Liście do Efezjan – zaznaczył kard. Nycz.

Natomiast zadaniem wierzących jest „podprowadzić ich do Chrystusa, by Jego łaska mogła zadziałać w sercach tych ludzi”. - To jest odczytanie dzisiejszej uroczystości w perspektywie Roku Wiary oraz zadania nowej ewangelizacji – wyjaśniał purpurat.

Kard. Nycz zachęcał także do troski o „wrażliwe sumienie i serce otwarte, które jest zdolne czytać znaki czasu, iść do Chrystusa i do niego prowadzić innych”. To dzięki przyjęciu dwóch znaków: zewnętrznego i wewnętrznego człowiek jest w stanie dojść do żłóbka – mówił metropolita warszawski.

Nawiązując do Ewangelii o pokłonie Trzech Mędrców, zwrócił uwagę, iż Herod miał tę samą wiedzę, jaką mieli Mędrcy. - Wiedział, że jest gwiazda, znał miejsce narodzenia bo mu to powiedzieli uczeni w Piśmie. Mędrcy poszli, złożyli dary, oddali pokłon. Natomiast Herod tę wiedzę wykorzystał w sposób okrutny występując przeciwko człowiekowi, przeciwko nowo narodzonym dzieciom betlejemskim – wskazał kardynał. Jednocześnie zaapelował, by nigdy prawdy nie wykorzystywać do złych celów.

- Współcześni Herodowie, tak jak ten historyczny, potrafią, znając prawdę, wykorzystać ją przeciw człowiekowi w wielu dziedzinach życia. Może najbardziej widać to w nauce, kiedy wiedza o człowieku jest wykorzystywana nie w służbie człowiekowi, ale bardzo często przeciw jego godności. Dzieje się tak wtedy, gdy brakuje prawego, ukształtowanego sumienia, otwartości na Ducha Świętego, który pozwala nie tylko dochodzić do prawdy, ale wykorzystywać ją dla dobra człowieka – mówił kard. Nycz.

Po Mszy św. Kard. Nycz przeszedł na plac Zamkowy, gdzie odczytał list ze specjalnym błogosławieństwem Benedykta XVI. Ojciec Święty zapewnia w nim o łączności duchowej i modlitwie. Wyraża radość, że jest to inicjatywa otwarta zarówno dla wierzących, jak i niewierzących, prawosławnych i wiernych innych wyznań, dla tych, co chcą poznać Chrystusa.

Papież zachęca, by to wydarzenie, któremu patronują pasterze Kościoła, przez swój ewangelizacyjny i teologiczny kontekst, a także przez doświadczenie wspólnoty, śpiew kolęd i wędrowanie razem, stało się okazją do pogłębiania braterskiej więzi opartej na wierze. Jest to szczególnie ważne dziś, podkreśla Ojciec Święty, gdy wielu ludzi potrzebuje nowej ewangelizacji.

Benedykt XVI życzy, by przekaz ewangelicznych treści Orszaku umocnił wierzących, dodał im odwagi w wyznawaniu wiary, przyciągnął do Chrystusa tych, którzy Go jeszcze nie znają, zbliżył do Kościoła wszystkich, którzy się od niego oddalili, pomógł odnaleźć się ludziom zagubionym duchowo i poszukującym sensu własnej egzystencji.

Po wspólnym odmówieniu modlitwy Anioł Pański, Orszak ruszył w stronę Placu Piłsudskiego. Tam uczestnicy kolorowego pochodu mieli okazję usłyszeć drugi raz pozdrowienia papieża – który wspomniał o Orszakach w Watykanie, mówiąc po polsku: „Serdecznie pozdrawiam - zgromadzonych na modlitwie Anioł Pański - Polaków. Szczególnie pozdrawiam uczestników Orszaków Trzech Króli, którzy wzorem ewangelicznych Mędrców ze Wschodu, wędrują ulicami wielu miast do duchowego Betlejem, by spotkać narodzonego Zbawiciela. Niech ta inscenizacja umocni wierzących, zbliży do Kościoła tych, którzy się od niego oddalili, pomoże znaleźć Boga tym, którzy Go szukają. Uczestnikom Orszaków i wam wszystkim z serca błogosławię.”

„W tym roku dla Warszawy wydrukowaliśmy 60 tys. papierowych koron, widziałam, że dość szybko zabrakło ich dla chętnych – powiedziała KAI Maria Brzeska-Deli, odpowiedzialna za kontakt z mediami. – W Orszaku mogło wziąć udział ok. 50 tys. osób. – uważa.

Na trasie Orszaku ustawione zostały sceny, tzw. mansjony, przedstawiające m.in. Anioła Bożego wskazującego drogę do Stajenki, walkę Dobra ze Złem, Heroda wygrażającego malutkiemu Jezusowi, diabłów namawiających do porzucenia orszaku i zajęcia się przyziemnymi, „bardziej przyjemnymi sprawami”. Orszak zmierzał do stajenki usytuowanej na Placu Piłsudskiego, by uczestnicy mogli nawiedzić Świętą Rodzinę i w kulminacyjnym momencie pokłonić się Dzieciątku. Tam odbył się też koncert kolęd.

W tegorocznym Orszaku w Warszawie szło ok. 600 dzieci (bezpośrednio w orszakach), około 300 rodziców zaangażowanych jako artyści (Anioły, Diabły, Karczmarki, Dwór Heroda) i dodatkowo kolejne 300 osób w ochronie Orszaku.

Po raz pierwszy podobne wydarzenia mają miejsce tego samego dnia w Kamieńcu Podolskim na Ukrainie, Badajoz w Hiszpanii, a nawet na innym kontynencie – w Republice Środkowoafrykańskiej. Organizatorzy oceniają, że tym samym Orszaki odbywają się w 97 miastach w Polsce i na świecie.

Orszak Trzech Króli stanowi bezpośrednie nawiązanie do tradycji wystawiania jasełek ulicznych. Orszak prowadzą Trzej Królowie symbolizujący trzy kontynenty – Europę, Azję i Afrykę. Podążają na wierzchowcach – w Warszawie są to wielbłądy - w bogatych szatach i nakryciach głowy. Ich świtę stanowią setki dzieci ubranych w kolorowe stroje świadczące o przynależności do jednego z trzech orszaków.

Głównym organizatorem Orszaku jest Fundacja Orszak Trzech Króli, która odpowiada za Orszak w stolicy oraz wspiera inne miasta w jego przygotowaniu. Od 2012 r. Fundacja jest organizacją pożytku publicznego. Od trzech lat współpracuje z Fundacją Dzieła Nowego Tysiąclecia – wolontariusze tej Fundacji zbierają na trasie przemarszu Orszaku datki na stypendia dla uzdolnionej młodzieży ze źle sytuowanych materialnie rodzin.