Reklama

Tadeusz Chciuk (Marek Celt) nie żyje

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

W nocy 10 kwietnia 2001 r. w szpitalu w Monachium zmarł Tadeusz Chciuk-Celt, legendarny Biały Kurier, cichociemny, były wicedyrektor Sekcji Polskiej Radia Wolna Europa. Odszedł człowiek ważny dla kultury i historii naszej Ojczyzny. Człowiek, któremu losy rodzinnego kraju nigdy nie pozostały obojętne, pomimo życia na obczyźnie.

Tadeusz Chciuk urodził się w 1916 r. w Drohobyczu. We Lwowie - na Uniwersytecie Jana Kazimierza uzyskał przed wojną dyplom magistra prawa. Od 1927 r. działał w Związku Harcerstwa Polskiego jako harcmistrz.
W czasie wojny brał czynny udział w walce zarówno z sowieckim, jak i hitlerowskim okupantem. Odbywał liczne kursy jako kurier (tzw. Biały Kurier) Związku Walki Zbrojnej między okupowaną przez ZSRR Małopolską Wschodnią a Budapesztem. Służbę w Wojsku Polskim odbywał we Francji i Szkocji, gdzie ukończył Szkołę Podchorążych Artylerii. W grudniu 1941 r. jako kurier rządu gen. Sikorskiego wylądował na spadochronie w okupowanym kraju. Jego zadaniem było sporządzenie dla gen. Sikorskiego raportu o stanie kraju. Na skutek różnych trudności do Londynu wrócił dopiero w czerwcu 1943 r. Po powrocie do Anglii został szefem kurierów w MSW. Był członkiem zespołu redakcyjnego tajnej Rozgłośni Polskiej "Świt" z siedzibą w Anglii.
W kwietniu 1944 r. ponownie skacze na spadochronie do kraju jako emisariusz premiera Mikołajczyka. Wraca do Anglii w lipcu tego samego roku tzw. Trzecim Mostem. Jego podwójny skok "cichociemnego" - w obu wypadkach zakończony szczęśliwym powrotem do centrali w Londynie - był jedynym przypadkiem w dziejach tej formacji.
Po zakończeniu działań wojennych Tadeusz Chciuk udaje się w grudniu 1945 r. do Polski jako sekretarz Misji ds. Demobilu. Zostaje aresztowany przez UB, a po kilku miesiącach zwolniony. W kraju pracuje w Wojewódzkim Urzędzie Ziemskim w Krakowie. Współdziała także z Polskim Stronnictwem Ludowym w walce przeciw sowietyzacji kraju. Doznaje prześladowań ze strony UB i we wrześniu 1948 r. zmuszony jest uchodzić z Polski.
We Francji wstępuje do PSL. Do jego zadań należy redagowanie Biuletynu Informacyjnego PSL oraz sprawowanie funkcji prezesa PSL w Okręgu Paryż. We Francji działa też w harcerstwie - jest instruktorem i naczelnikiem "Sokoła" w Paryżu.
Następnie Tadeusz Chciuk udał się do Monachium. Tam był współtwórcą działającej od 1952 r. Sekcji Polskiej Radia Wolna Europa, gdzie pod pseudonimem "Michał Lasota" walczył na falach eteru przeciw komunizacji Polski. Był redaktorem działu wiejskiego, czołowym komentatorem politycznym rozgłośni, a także autorem słuchowisk radiowych i audycji harcerskich. W późniejszych latach został zastępcą dyrektora Sekcji Polskiej RWE. Funkcję tę piastował do czasu przejścia na emeryturę w 1983 r.
Przez kilka lat był prezesem Syndykatu Dziennikarzy Polskich w Niemczech Zachodnich. Od 1981 r. pełnił funkcję prezesa Samodzielnego Oddziału byłych Żołnierzy AK w RFN, a w 1988 r. został prezesem ( ostatnim) PSL na uchodźstwie.
Tadeusz Chciuk-Celt był autorem kilku książek (pisanych pod pseudonimem Marek Celt): By Parachute to Warsaw, Koncert - opowiadanie cichociemnego, Biali Kurierzy (za tę książkę otrzymał nagrodę pisarską Kombatantów Polskich) oraz Raport z podziemia - 1942, w których opisywał walkę z okupantem sowieckim i niemieckim oraz własne przeżycia. Książki te stanowią niezwykle ważny dokument historii naszego kraju.
Za zasługi w walce o wolną i niepodległą Polskę władze RP na uchodźstwie nadały Tadeuszowi Chciukowi w 1943 r. Order Virtuti Militari, a Komenda Główna AK przyznała mu dwukrotnie Krzyż Walecznych. Po odzyskaniu przez Polskę pełnej suwerenności prezydent Lech Wałęsa nadał mu Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski ("Polonia Restituta") . Tadeusz Chciuk został również odznaczony Krzyżem Armii Krajowej i Krzyżem Batalionów Chłopskich, a także Harcerskim Srebrnym Krzyżem Zasługi z Mieczami. Był też jednym z pięciu Polaków - kawalerów Orderu św. Graala, przyznawanego przez Kapitułę w Walencji (Hiszpania).
Miałem zaszczyt znać Tadeusza Chciuka - mojego wuja ze strony rodziny mojej matki. Wiele razy byliśmy zapraszani do "Celtowa" - rodzinnego domu Ewy i Tadeusza Chciuk-Celt w podmonachijskiej miejscowości Planegg - na letni wypoczynek. Długie rozmowy z wujkiem o historii, literaturze, sztuce, a przede wszystkim o muzyce były czymś wyjątkowym, czymś, czego się nie zapomina. Tadeusz Chciuk-Celt był nie tylko wielkim patriotą, był kimś więcej - erudytą o szerokich i wszechstronnych zainteresowaniach, pośród których muzyka zajmowała ważne miejsce ( studiował muzykę w Konserwatorium Lwowskim). Jego znajomości literatury muzycznej mógłby pozazdrościć niejeden wykształcony muzyk... Utrzymywał rozległe kontakty z różnymi osobistościami na całym świecie. Każdego ranka po śniadaniu zasiadał do przeglądania korespondencji i niezwłocznie odpowiadał na listy.
Miał w sobie wiele ciepła, serdeczności, życzliwości. Zawsze pogodny, uśmiechnięty, otwarty dla wszystkich, rozmowny, towarzyski, a nade wszystko gościnny.
Odszedł wielki Polak.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

2001-12-31 00:00

Ocena: +1 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Bp Jezierski wydał edykt ws. procesu beatyfikacyjnego "doktor Oli"

2024-06-25 12:43

[ TEMATY ]

Aleksandra Gabrysiak

Adobe Stock

Edykt zawiadamiający o inicjatywie rozpoczęcia procesu beatyfikacyjnego lek. med. Aleksandry Gabrysiak - „doktor Oli” - wydał biskup elbląski Jacek Jezierski. Wcześniej nihil obstat na prowadzenie procesu udzieliła Dykasteria Spraw Kanonizacyjnych. Pozytywną opinię wyraziła również Konferencja Episkopatu Polski.

Bp Jezierski w swoim edykcie przypomina sylwetkę "doktor Oli" - Aleksandry Gabrysiak - świeckiej konsekrowanej, lekarki, opiekunki chorych, działaczki społecznej a także adopcyjnej matki, zamordowanej wraz z córką przez jedną z osób, której udzieliła wsparcia.

CZYTAJ DALEJ

Kielce: siostry boromeuszki odchodzą z seminarium, a tym samym z diecezji

2024-06-25 12:51

[ TEMATY ]

boromeuszki

diecezja.kielce.pl

Decyzją matki generalnej Zgromadzenia Sióstr Miłosierdzia św. Karola Boromeusza, siostry boromeuszki odchodzą z Kielc, a tym samym z diecezji kieleckiej - po 32 latach zostaje zlikwidowana placówka zgromadzenia w Wyższym Seminarium Duchownym w Kielcach.

Do Kielc siostry boromeuszki sprowadził śp. biskup Stanisław Szymecki. Wówczas, oprócz posługi w Domu Biskupim (którą dwie siostry pełniły do śmierci następcy bp. Szymeckiego, czyli śp. bp. Kazimierza Ryczana), dwie kolejne boromeuszki rozpoczęły pracę w Wyższym Seminarium Duchownym w Kielcach.

CZYTAJ DALEJ

Polska remisuje z Francją w meczu piłkarskich mistrzostw Europy

2024-06-25 19:57

[ TEMATY ]

Polska

Polska

Francja

Euro 2024

PAP/Leszek Szymański

Polscy piłkarze remisem w Dortmundzie z Francją 1:1 zakończyli udział w mistrzostwach Europy w Niemczech. Już wcześniej - po porażkach z Holandią 1:2 i Austrią 1:3 - był wiadomo, że zajmą ostatnie miejsce w grupie i nie awansują do fazy pucharowej.

To czwarte ME - po 2008 roku w Austrii i Szwajcarii, cztery lata później, kiedy byli współgospodarzami wraz z Ukrainą oraz w 2021 roku, kiedy turniej był rozsiany po całym kontynencie - gdy kończą rywalizację bez wygranego meczu.

CZYTAJ DALEJ
Przejdź teraz
REKLAMA: Artykuł wyświetli się za 15 sekund

Reklama

Najczęściej czytane

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję