Reklama

Niż przyszedł do szkoły

Coraz mocniej na obliczu polskiej szkoły swoje piętno odciska zapaść demograficzna

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Mama 6-letniej Madzi mówi, że jej córka ma dużo szczęścia. - Od września rozpoczęła naukę w zerówce. Decyzję taką podjęliśmy z mężem po długim namyśle i konsultacjach z psychologiem - opowiada „Niedzieli” pani Renata Czajkowska i wyjaśnia motywy decyzji: - Doszliśmy do wniosku, że skoro Magda urodziła się pod koniec 2004 r., to może sobie nie poradzić w szkole z nauką. Przede wszystkim jednak trudniej by jej było odnaleźć się wśród dzieci starszych niemal o dwa lata. A do takiej grupy mogłaby trafić, gdyby szkoła nie przygotowała oddzielnej klasy pierwszej tylko dla sześciolatków. Dzięki temu, że mamy wybór, Madzia pójdzie najpierw do zerówki, a do szkoły dopiero w następnym roku.

„Tak” dla dzieciństwa

Gdyby jednak córka państwa Czajkowskich była młodsza o dwa lata, to na pewno znalazłaby się w klasie składającej się z uczniów tylko z jednego rocznika. Ta wątpliwość rodziców zostałaby więc automatycznie rozwiązana. A co z uwagami psychologa? Trudno jednoznacznie powiedzieć. Bo chociaż z jednej strony nie straciłyby swojej merytorycznej ważności, to z drugiej strony - nikt nie brałby ich pod uwagę. A to dlatego, że za dwa lata, czyli we wrześniu 2012 r., wszystkie bez wyjątku sześciolatki pójdą do pierwszej klasy. I stanie się tak, mimo że dotychczasowe próby MEN-u namawiania rodziców na wcześniejszą edukację nie zyskały większej aprobaty społecznej.
Rok temu mniej niż 4,5 proc. dzieci w wieku sześciu lat poszło do szkoły. Na Mazowszu na ten krok zdecydowało się znacznie więcej rodziców, bo do szkół trafiło 6,6 proc. maluchów z rocznika 2003. I był to rekord krajowy.
Wstępne szacunki z tego roku szkolnego mówią, że w skali kraju podwoił się odsetek sześciolatków w szkołach wobec roku 2009/10. Wynika z tego, że minister edukacji Katarzyna Hall do swojej koncepcji przekonała mniej niż co dziesiątą rodzinę mającą sześcioletnie dzieci. I choć nadal ponad 90 proc. nie chce „skracać swoim pociechom dzieciństwa” - jak najczęściej mówią oponenci tego rozwiązania - to ministerstwo nie zamierza rezygnować z wprowadzenia reformy ani nawet z jej przesunięcia. Skąd ta determinacja?
- Jedną z przyczyn jest to, że w polskiej edukacji, podobnie jak w wielu innych sferach życia, zmierzamy w kierunku tego, iż to państwo wie lepiej niż rodzice, co jest dobre dla ich dzieci. Jest to ogólny kierunek zmian, bo przypomnę, że do tej pory każde dziecko mogło iść do szkoły rok wcześniej. Decyzja o tym była jednak w rękach rodziców i specjalistów od rozwoju - mówi Andrzej Piegutkowski, przewodniczący Sekcji Oświaty i Wychowania NSZZ „S” Regionu Mazowsze, i podkreśla: - W przypadku sześciolatków ewidentnie nad dobrem dzieci przeważyły argumenty ekonomiczne. Proszę bowiem zauważyć, że jeśli dziecko pójdzie o rok wcześniej do szkoły, to automatycznie rok wcześniej stanie się pracownikiem. I o tyle samo dłużej będzie pracowało na emeryturę.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Reklama

Demografia i etaty

Problemy zabezpieczenia ludzi na starość stały się jednym z ważniejszych tematów w krajach rozwiniętych z chwilą, kiedy w państwach tych zaczęło się rodzić mniej dzieci. Niż demograficzny powoduje bowiem, że w przyszłości mniej osób będzie pracowało, a na skutek wydłużenia się życia więcej ludzi będzie pobierało świadczenia. Zapaść demograficzna ma więc swoje konsekwencje dla systemu emerytalnego, ale także dla systemu edukacji. O tym ostatnim aspekcie mówi się rzadziej, choć problemy w szkole pojawiają się znacznie wcześniej. W bieżącym roku szkolnym ujawniły się z całą mocą w naszym kraju.
We wrześniu do pierwszych klas poszło raptem 346 tys. dzieci. Dlaczego „raptem”? Bo to o 40 tys. mniej niż w 2005 r. i aż o 135 tys. mniej niż na początku nowego wieku. Jak wyliczyli demografowie, ostatni raz tak mało dzieci jak w tym roku rozpoczęło edukację 35 lat temu. Od pięciu lat spada też liczba uczniów w szkołach średnich, a w roku szkolnym 2015/16 czeka nas tąpnięcie demograficzne w gimnazjach.
Mniej uczniów to również mniej nauczycieli. Część dyrektorów, zdając sobie sprawę z trendów demograficznych, przez ostatnie lata nie prowadziła naborów. W efekcie, w ostatnim pięcioleciu liczba etatów zmniejszyła się o niemal 12 tys. - w szkołach podstawowych o 7,4 tys., a w gimnazjach o ponad 4,3 tys. We wszystkich rodzajach szkół w ubiegłym roku było zatrudnionych 595,3 tys. nauczycieli, a jeszcze osiem lat temu zatrudnienie miało ponad 623 tys. „belfrów”.
Dyrektorzy podstawówek mają od kilku lat dylemat, jaką strategię kadrową przyjąć. W tym roku dzieci jest mało, ale w związku z reformą „sześciolatków” za dwa lata do szkół zapuka o 360 tys. więcej nowych uczniów niż normalnie. Kto ich będzie uczył? Ile dostaniemy pieniędzy na nowe etaty? I czy nie będzie znowu tak jak w momencie wprowadzania reformy „sześciolatków”, że najpierw zabezpiecza się pewną sumę w budżecie państwa, a potem z powodu kryzysu zostaje ona zmniejszona o 300 mln zł, jakby środki te nie były potrzebne? - pytają kierujący szkołami.
Z analiz Ogólnopolskiego Stowarzyszenia Kadry Kierowniczej wynika, że dyrektorzy cały czas zgłaszają zapotrzebowanie na nauczycieli do przedmiotów ścisłych oraz nauki języków obcych. Jednocześnie apelują o liberalizację Karty Nauczyciela.
Obecne zapisy tego dokumentu sprawiają, że nauczyciel mianowany praktycznie nie może być zwolniony. Pedagogom po pięćdziesiątce gwarantuje to doczekanie do emerytury. Dla młodych nauczycieli takie rozwiązanie jest jednak mało mobilizujące do dalszego rozwoju. - W normalnych firmach, kiedy pracownik zdobywa kolejne umiejętności, może liczyć na awans. Tymczasem ja mam 35 lat, jestem nauczycielem dyplomowanym i w obecnym systemie nie mam żadnych szans na awans w swojej karierze zawodowej - mówi polonistka Izabella Saganowska. Zdaniem tej nauczycielki, konsekwencją obowiązujących rozwiązań jest to, że do zawodu ciągle trafia więcej osób, które „nie mają innego pomysłu na życie”. W mniejszości są natomiast „nauczyciele z powołania”.
Aby tych ostatnich było więcej, trzeba ich jednak dobrze wynagradzać. I deklaracji na ten temat nigdy nie brakuje w czasie kampanii wyborczych. Znacznie gorzej jest z ich późniejszą realizacją.

Obowiązki wzrastają, gorzej z nakładami

- Również w ostatniej kampanii prezydenckiej wiele słyszeliśmy o podwyżkach dla nauczycieli. Niestety, informacje, jakie napływają z negocjacji związkowych ze stroną rządową, wynika, że w przyszłym roku nie będzie zapowiadanych podwyżek - mówi A. Piegutowski z „Solidarności” i przypomina: - Miały być dwie podwyżki po 5 proc., a najprawdopodobniej dostaniemy jedną podwyżkę. Jej realna wartość (czyli ponad poziom inflacji - przyp. red.) wyniesie ok. 2 proc.
To nie jedyna zła wiadomość, o jakiej „Niedzieli” opowiada związkowiec. - Cały czas obawiamy się także, że nauczyciele w ferie będą musieli iść do pracy - mówi Piegutowski.
Przybędzie więc obowiązków, ale nie pieniędzy na ich realizację. Wydaje się, że takie podejście to już polska norma. Od lat bowiem wprowadza się nowe zadania do systemu, argumentując to wymogami i standardami Unii Europejskiej. Kiedy jednak dokładniej przyjrzeć się, jak reformuje się szkolnictwo na Zachodzie Europy, to od razu widać, że tam za wymaganiami idą większe nakłady finansowe. U nas niekoniecznie. No, chyba że jest się rodzicem, wówczas trzeba założyć, że z każdym rokiem będzie się płaciło więcej za podręczniki.
O szczególnym „pechu” w tym względzie mogą mówić rodzice uczniów klas II szkół podstawowych i gimnazjów. Ich dzieci uczą się według nowej podstawy programowej. A to oznacza konieczność nabycia nowych podręczników. W zależności od klasy komplet taki w tym roku kosztował od 300 do nawet 480 zł.
Młodsze roczniki mogą już po niższych cenach odkupywać książki na rynku wtórnym. Tak też będą mogli postąpić rodzice 6-letniej dziś Madzi Czajkowskiej, ale jak powiedziała na wstępie mama dziewczynki - jej córka ma szczęście. Tym razem jednak to chyba będzie bardziej szczęście rodziców, że mniej wydadzą. Oczywiście pod warunkiem, że w podstawie programowej nic się nie zmieni w ciągu najbliższego roku.

2010-12-31 00:00

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Kraków: uroczystości pogrzebowe poety Leszka Długosza

2024-03-27 19:12

[ TEMATY ]

pogrzeb

PAP/Łukasz Gągulski

- Żegnamy człowieka niezwykłego, o którego prawdziwym duchu mówi jego poezja - mówił abp Marek Jędraszewski w czasie uroczystości pogrzebowych śp. Leszka Długosza w kościele Świętego Krzyża w Krakowie. Doczesne szczątki artysty spoczęły na Cmentarzu Rakowickim.

- Żegnamy człowieka niezwykłego, o którego prawdziwym duchu mówi jego poezja, a także często poezja śpiewana - stwierdził abp Marek Jędraszewski na początku Mszy św. pogrzebowej w kościele Świętego Krzyża w Krakowie. Zwrócił uwagę na zbiór wierszy „Ta chwila, ten blask lata cały”. - Ten zbiór mówi wiele o miłości pana Leszka Długosza do życia; do tego, by tym życiem umieć się także upajać - dodawał metropolita krakowski cytując fragmenty poezji, wśród których był wiersz „Końcowa kropka”. - Odejście pana Leszka Długosza jest jakąś kropką, ale tylko kropką w jego wędrówce ziemskiej - mówił abp Marek Jędraszewski. - Głęboko wierzymy, że dopiero teraz zaczyna się pełne i prawdziwe życie; że z Chrystusem zmartwychwstałym będziemy mieć udział w uczcie cudownego życia bez końca. Tym życiem będziemy mogli się upajać i za nie Bogu dziękować i wielbić - dodawał metropolita krakowski.

CZYTAJ DALEJ

Pogrzeb bez Mszy św. w czasie Triduum Paschalnego

[ TEMATY ]

duszpasterstwo

pogrzeb

Eliza Bartkiewicz/episkopat.pl

Nie wolno celebrować żadnej Mszy świętej żałobnej w Wielki Czwartek - przypomina liturgista ks. Tomasz Herc. Każdego roku pojawiają się pytania i wątpliwości dotyczące sprawowania obrzędów pogrzebowych w czasie Triduum Paschalnego i oktawie Wielkanocy.

Ks. Tomasz Herc przypomniał, że w Wielki Czwartek pogrzeb odbywa się normalnie ze śpiewem. Nie wolno jednak tego dnia celebrować żadnej Mszy Świętej żałobnej. W kościele sprawuje się liturgię słowa i obrzęd ostatniego pożegnania. Nie udziela się też uczestnikom pogrzebu Komunii świętej.

CZYTAJ DALEJ

Bp Piotrowski: w czasie Ostatniej Wieczerzy Jezus uświadomił uczniom punkt wyjścia do ich misji

2024-03-28 16:15

[ TEMATY ]

bp Jan Piotrowski

diecezja kielecka

Msza Krzyżma

Episkopat Flickr

Bp Jan Piotrowski

Bp Jan Piotrowski

W czasie Ostatniej Wieczerzy Pan Jezus pragnął uświadomić swoim uczniom, gdzie jest punkt wyjścia do pełnienia ich misji i skąd płynie siła do jej realizacji - mówił bp Jan Piotrowski w bazylice kieleckiej podczas Mszy Krzyżma Świętego, wskazując znacznie Eucharystii, szczególnie bardzo licznie zebranym kapłanom diecezji kieleckiej.

Podczas tej szczególnej Mszy św., koncelebrowanej przez biskupów pomocniczych, bp. Mariana Florczyka i bp. Andrzeja Kaletę, kapłani odnowili swoje przyrzeczenia, a bp Piotrowski poświęcił oleje święte.

CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję