Urodziny to miła okazja, aby porozmawiać, powspominać, czy okazać wdzięczność. A;e w przypadku 500 + tak się tylko wydaje... Dlaczego?

Niewątpliwie, to był przełom. Polityczna rewolucja w myśleniu o narodzie i jego demografii, a także w postrzeganiu roli rodziny. To w nich rodzi się i wychowuje nowych obywateli, dlatego warto je wspierać, bez względu na dochody gospodarstwa domowego.

Jednak od razu wybuchło larum: to pomoc, która przyczyni się do rozwoju patologii, lenistwa i zrujnuje państwowy skarbiec.

Smutne to, bo przyznam, że nie znam rodziny, która by osiadła na laurach, skorzystawszy ze świadczenia. Przeciwnie, oto kilka przykładów na to, ile dobra, rozwoju i nadziei wniosło w życie 500+. Tylko kilka – odnoszę wrażenie, że beneficjentom świadczenia niełatwo o nim mówić.

- Może to śmieszne, ale pierwszą rzeczą, którą zrobiliśmy po przystąpieniu do programu 500+, był wyjazd do wrocławskiego schroniska dla bezdomnych zwierząt. Od dawna marzyliśmy, żeby dać dach nad głową jakiemuś sympatycznemu czworonogowi. Jednak stałe zatrudnienie miał tylko mąż, ja pracowałam dorywczo i adopcja psa to nie była decyzja na naszą kieszeń. Wystarczało nam jedynie na utrzymanie rodziny – opowiada Sylwia, mama trójki dzieci.

- Pieniądze z 500+ dostaliśmy „na dodatek”, więc przygarnęliśmy Reksia i nie wyobrażamy sobie życia bez niego. W naszej rodzinie z programu korzystają przede wszystkim dzieci. Możemy opłacać im lekcje tańca, języków obcych i konie. Dzięki temu każdy robi to, czym się interesuje. Nie musimy też rezygnować z wycieczek szkolnych – przed czterema laty zdarzało się, że dzieci nie mogły w nich uczestniczyć...

Poprawa standardu życia rodziny (i sympatycznego kundelka) to jedno, ale bywa, że nasz byt przybiera niespodziewany bieg wydarzeń:

- Powiem krótko, choć nie jesteśmy zwolennikami takiego rozdawnictwa, bo uważamy, że bardzo rozleniwia społeczeństwo: świadczenie dosłownie ratowało nam życie, kiedy mąż stracił pracę i popadł w głęboką depresję – przyznaje Joanna.

Regularne wpływy i ustalona ich kwota to nie tylko komfort opłaconych rachunków, ale i możliwość planowania i zmian.

Ala i Kuba to rodzice czwórki dzieci. Zdecydowali się na ich edukację w domu.

- Rządowa subwencja dla uczniów w edukacji domowej jest niższa, niż dla dzieci uczących się w placówce i trafia jedynie do szkoły, do której są zapisane. Podejmując pracę wychowawczą nad czwórką dzieci, ucząc je w domu, nie wyobrażam sobie powrotu do zawodu. Traktuję 500+ jako wynagrodzenie za mój trud. Część tych pieniędzy przeznaczamy na realizację programu szkolnego, czyli naukę języków obcych i basen – tłumaczy Ala i dodaje: Edukacja domowa to najtańsze, najbardziej opłacalne dla państwa rozwiązanie.

Zanim świadczenie trafiło do rodziny, Kuba pracował w bardzo lubianym, bezpiecznym miejscu, ale zarabiał niewiele. Co gorsza, nie miał szansy na awans. Aby utrzymać rodzinę, musiał podjąć dodatkowe zajęcie. Dwa etaty nie były dobrym rozwiązaniem. Ciągle w biegu - miał wrażenie, że nie zna własnych dzieci! Stały przychód z programu 500+ pomógł małżeństwu podjąć decyzję o redukcji etatu do jednego. Wybrali zajęcie bardziej rozwojowe i nie żałują. Przez 4 lata Kuba rozwinął swą działalność, nie martwiąc tym, że początki były mało dochodowe.

500+ było solidnym oparciem dla domowego budżetu. Dziś Kuba samodzielnie utrzymuje dom, ma czas dla żony i dzieci, a świadczenie przeznacza na wspomnianą (heroiczną) naukę i rodzinne wycieczki.

Zmiany. Czy tylko na lepsze?

- Kilka lat czekaliśmy na zabieg usunięcia migdała u jednego z siedmiorga naszych dzieci. Kiedy przyszła nasza kolej, syn nie został zakwalifikowany, bo okazało się, że w tym okresie, w jego nosie, utworzył się polip. Powiedziano nam, że to wtórna konsekwencja niewyciętego migdała i że w czasie operacji lekarze powinni usunąć obydwa problemy naraz, jednak nie mogą, bo NFZ nie dotuje likwidacji polipów. Co teraz? Powrót do kolejki? - pytała bezradna Kasia. Na szczęście był to czas, kiedy po raz pierwszy wypłacono świadczenie 500+ i rodzice chłopca zdecydowali się na zabieg w prywatnej klinice. Pieniądze od państwa pokryły koszty leczenia. - Miałem ochotę napisać list z podziękowaniem do premier Szydło. Program 500+ wielokrotnie i znacząco wpłynął na nasze życie. Mimo, że pracujemy obydwoje, niełatwo jest samodzielnie utrzymać tak dużą rodzinę. Do czasu przyznania świadczeń na dzieci z wielu rzeczy musieliśmy rezygnować. Teraz możemy odkładać pieniądze na wyjazd wakacyjny. Niedaleko, u zaprzyjaźnionych gospodarzy, ale razem! - cieszy się Michał.

- Koszty życia wciąż rosną, ale dzięki tej pomocy możemy żyć skromnie, normalnie. Nie musimy się martwić, że nie wystarczy nam na opłaty – dodaje Kasia – Ale niestety, nie każdemu podoba się ta prorodzinna polityka. Odkąd program wszedł w życie, spotykamy się z dużym ostracyzmem ludzi. Niejednokrotnie spotkała nas przykra sytuacja, np. stoję z piątką dzieci na przejściu dla pieszych, a ktoś obok nas oblicza głośno ile „pięćsetek” zabieramy z polskiego budżetu miesięcznie. A ja się w duchu śmieję z błędnych obliczeń: Przecież nie ma ze mną wszystkich! – kobieta zawadiacko „puszcza” oko i dodaje poważnie: - O ile ja radzę sobie z takimi (wcale nierzadkimi) epizodami, żal mi dzieci, które w nich uczestniczą...

Ot, i cała tajemnica poliszynela.

Niewątpliwie, nie ma rozwiązań idealnych, 500+ ma swoje wady i zalety. Ogólnie, to dobrowolne świadczenie, na różne sposoby poprawia byt polskich rodzin. Choć zdarza się też, że nie służy dzieciom, ale to już pole do pracy zespołów pomocy społecznej.

Dlaczego jednak rodziny niechętnie opowiadają o swoim uczestnictwie w programie? Z powodu linczu, może zazdrosnych, a może zatroskanych obywateli, którzy w innych rozwiązaniach widzą dobro narodu?

*Imiona osób zostały na ich prośbę zmienione.