Reklama

Betlejemskie szopki

Niedziela częstochowska 3/2005

ks. Krzysztof Jacniacki

Szopka betlejemska wyścielona sianem w parafii Najświętszej Maryi Panny Częstochowskiej w Częstochowie

Szopka betlejemska wyścielona sianem w parafii Najświętszej Maryi Panny Częstochowskiej w Częstochowie

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Pomysł budowania świątecznych szopek zrodził się w XIII wieku we Włoszech. Św. Franciszek z Asyżu, poruszony przekonaniem o tym, że obraz przemawia równie dobitnie jak słowo, postanowił przedstawić wizualnie cud narodzin Jezusa. O pozwolenie zrealizowania pomysłu poprosił papieża Honoriusza III. Po uzyskaniu zgody, w noc Narodzenia Pańskiego, w 1223 r. ludność włoskiego Greccio i okolic zebrała się na stokach góry, by wraz ze św. Biedaczyną z Asyżu i jego zakonnymi braćmi uczestniczyć w Pasterce odprawianej pod gołym niebem. Wszystkich zebranych ogarnęło zdumienie, kiedy zobaczyli stojący na środku groty żłóbek z sianem, braci przebranych za pasterzy, żywe zwierzęta - woła i osła. W żłóbku leżało przebudzone i rozpłakane niemowlę. Od tej pory praktycznie w każdym zakątku Europy w okresie Świąt ludzie budują szopki. We Włoszech w okresie baroku powstało ponad dwadzieścia wspaniałych szkół budowania szopek (najbardziej znaną jest szkoła neapolitańska).
Ikonografia Bożego Narodzenia jest znana każdemu z nas od dzieciństwa. Stajenka, pasterze, Mędrcy ze Wschodu, ucieczka do Egiptu. Obrazy te zawierają wiele symboli, które przestały być czytelne dla współczesnych chrześcijan. Jakie znaczenie ma np. wół czy osioł? Jak należy rozumieć obecność aniołów? Jakie jest eucharystyczne znaczenie żłobu? Tradycja i kultura przez wieki tworzyła znaki, które warto na nowo odczytywać.
W szopkach, oprócz biblijnych postaci związanych z narodzeniem Pana Jezusa, można zobaczyć także Adama i Ewę, śmierć, anioły, diabły, znane postacie historyczne i zwierzęta.

W zachodnich obrazach ukazywano Maryję w dwojaki sposób: klęczącą przed Nowonarodzonym - motyw ten przedstawia adorację Jezusa oraz trzymającą Dziecko na kolanach - późniejsza Pieta powstała ze specyficznego przekształcenia tego obrazu. Miejsce Dzieciątka zajął martwy Syn, leżący na łonie swojej zbolałej Matki. Pieluszki w żłobie ułożone są w ten sposób, aby przypominały całun Chrystusa w grobie. Oprócz wyobrażenia Maryi adorującej Dziecko, istnieje jeszcze inne, ukazujące Matkę Bożą siedzącą z Chrystusem na kolanach. Obecność Aniołów ukazuje uwielbianie Boga, przebywanie „zastępów niebieskich” w stajence to sposób wyrażenia prawdy: narodzone Dziecko jest Bogiem (por. Łk 2, 13). Przy żłóbku stoją również zwierzęta domowe: osioł i wół. Ich obecność nawiązuje do proroctwa Izajasza: „Wół rozpoznaje swego pana i osioł żłób swego właściciela” (Iz 1, 3). Zdaniem papieża Grzegorza Wielkiego wół symbolizuje Żydów, osioł zaś pogan. Pierwszymi odbiorcami Dobrej Nowiny są jednak pasterze. Ich głowy podniesione w kierunku anioła, przepasane biodra, obuwie na nogach i laska w ręku wyrażają zaangażowanie w przyjęcie Ewangelii. Trzej Mędrcy przybywający z daleka (prowadzeni przez gwiazdę), przynoszą złoto - symbol królewskości, kadzidło - znak bóstwa Jezusa, mirrę - zapowiadającą mękę Chrystusa. Motyw gwiazdy nawiązuje do proroctwa Balaama: „(...) wschodzi Gwiazda z Jakuba, a z Izraela podnosi się berło” (Lb 24, 17). Żłóbek nawiązuje nie tylko do motywu krzyża, ale również ołtarza. Św. Atanazy łączył narodziny Chrystusa (Chleba życia) ze znaczeniem nazwy Betlejem (dom chleba). Żłób to ołtarz, na którym spoczywa ciało Jezusa jako pokarm dla wierzących, a Magowie to wspólnota ołtarza, która kieruje się ku prawdziwemu Betlejem - Kościołowi.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

2005-12-31 00:00

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Kapliczki pełne modlitwy

2024-05-01 09:18

Ola Fedunik

Ks. Grzegorz Tabaka gra na gitarze podczas nabożeństwa majowego przy kapliczce w Głuszynie

Ks. Grzegorz Tabaka gra na gitarze podczas nabożeństwa majowego przy kapliczce w Głuszynie

Przejeżdzając majowymi dniami przez różne miejscowości popołudniową porą, można spotkać wiele osób modlących się przy kapliczkach i krzyżach. Śpiewają Litanię Loretańską, a duszpasterze pomagają w tym, aby tradycja była podtrzymywana. Wśród kapłanów modlących się przy kapliczkach i zachęcający do tego swoich wiernych jest ks. Grzegorz Tabaka, proboszcz parafii Wszystkich Świętych w Głuszynie.

Z jednej strony nabożeństwa majowe w mojej parafii będą odbywać się w kościele przy wystawionym Najświętszym Sakramencie i taka formuła będzie od poniedziałku do soboty. Natomiast niedziela jest takim szczególnym dniem, kiedy jako wspólnota będziemy chcieli pójść pod nasze kapliczki maryjne– zaznacza ks. Tabaka, dodając: - Mamy je dwie w Głuszynie i na przemian w każdą niedzielę maja będziemy się tam gromadzili na wspólnej modlitwie. Oprócz podtrzymania tej pięknej staropolskiej tradycji, chcemy też podkreślić, że mamy takie miejsca kultu w naszej parafii, które są i o nie należy dbać.

CZYTAJ DALEJ

#PodcastUmajony (odcinek 2.): No to trudno

2024-05-01 20:20

[ TEMATY ]

Ks. Tomasz Podlewski

#PodcastUmajony

Mat.prasowy

Co zrobić, jeśli w ogóle nie czuję Maryi? Albo relacja z Nią jest dla mnie trudna bądź po prostu obojętna? Zapraszamy na drugi odcinek „Podcastu umajonego”, w którym ks. Tomasz Podlewski mówi o możliwych trudnościach w relacji z Maryją oraz o tym, jak je pokonać.

CZYTAJ DALEJ

Kard. Pizzaballa objął kościół tytularny w Rzymie

2024-05-02 09:52

[ TEMATY ]

Abp Pizzaballa

Włodzimierz Rędzioch

Pierbattista Pizzaballa OFM

Pierbattista Pizzaballa OFM

Łaciński Patriarcha Jerozolimy kard. Pierbattista Pizzaballa objął 1 maja swój kościół tytularny w Rzymie. Ceremonia w kościele Sant'Onofrio (św. Onufrego) miała się odbyć 15 kwietnia, jednak z powodu irańskiego ataku na Izrael kard. Pizzaballa odłożył swoją podróż z Jerozolimy do stolicy Włoch.

Pochodzący z Włoch 59-letni hierarcha jest najwyższym rangą przedstawicielem Kościoła katolickiego w Ziemi Świętej. Papież Franciszek wyniósł go do godności kardynała w 2023 roku. Przydzielenie kościoła tytularnego w Rzymie potwierdza przypisanie kardynałów do lokalnego Kościoła papieża w jego diecezji rzymskiej.

CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję