Reklama

Praca z ministrantami na przykładzie Koła Ministrantów przy Katedrze w Przemyślu w latach 1946 - 1960 (2)

Niedziela przemyska 4/2004

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Msze święte i nabożeństwa

Podstawowym zadaniem ministrantów było usługiwanie do Mszy św. W tamtym czasie nie była znana praktyka Mszy św. koncelebrowanych. Każdego dnia w katedrze od godz. 5.00 odprawiane były liczne Msze św. przez księży profesorów i pracowników Kurii, przy niemal wszystkich 11 ołtarzach. Ministranci wyznaczani byli do służenia dopiero od godz. 6.00.
W okresie przedsoborowym Mszy wieczornych nie było. Ks. Jankowski wprowadził na zakończenie dnia w świetlicy modlitwy wieczorne, wzorowane na praktyce salezjańskiej. Po pewnym czasie przeniósł je do katedry na godz. 18.00. Było to krótkie nabożeństwo wieczorne z rachunkiem sumienia. Gromadziło do kilkudziesięciu chłopców. Z czasem zaczęli przychodzić rodzice, siostry zakonne, osoby pobożne. Nabożeństwo rozrastało się coraz bardziej, głównie za czasów ks. Jana Wójtowicza, zapewne dzięki jego duchowości. Wszyscy trzej pierwsi opiekunowie byli uzdolnieni muzycznie, grali na instrumentach, uczyli coraz nowych pieśni religijnych i okolicznościowych. Ks. Jankowski układał wiele tekstów piosenek na doraźne potrzeby. Wszyscy też organizowali okolicznościowe nabożeństwa, które ze względu na wspólne, dobrze przygotowane śpiewy były bardzo radosne i przyciągające wiele osób.
Na zakończenie roku 1948 po nabożeństwie odbył się tradycyjny wieczór sylwestrowy. Odtąd stały się one tradycją. Z okazji rozpoczynającego się Nowego Roku ministranci składali życzenia księżom biskupom, księżom pracującym w parafii katedralnej, profesorom Seminarium Duchownego. W okresie bożonarodzeniowym chodzili na wszystkie urządzane w Przemyślu jasełka. Największym powodzeniem cieszyły się organizowane przez księży Salezjanów. 8 stycznia ministranci mieli swój opłatek.
Każdego roku bardzo uroczyście obchodzono imieniny obu biskupów: 4 października Franciszka Bardy, a 23 kwietnia Wojciecha Tomaki.
W lutym 1948 r. Jezuici z Krakowa przywieźli relikwie św. Jana Berchmansa. Instalację poprzedziło uroczyste triduum w Katedrze prowadzone przez ks. Stefana Momidłowskiego i spotkanie z misjonarzami z Krakowa w sali ministranckiej. W okresie kolędowym co wieczór aż do 1 lutego ministranci kolędowali przy szopce. W czerwcu 1951 r. ks. Jan Wójtowicz zorganizował uroczyste poświęcenie się ministrantów Najświętszemu Sercu Pana Jezusa i Niepokalanemu Sercu Maryi.
Ks. Stanisław Burczyk prawie co roku organizował opłatek ministrancki. Na jego program składały się życzenia, kolędy, pastorałki. Stałym punktem programu było czytanie, przy zapalonej świecy, fragmentów Potopu Henryka Sienkiewicza. W okresie kolędowym ministranci nadal śpiewali kolędy przy szopce, w czasie ferii świątecznych codziennie po Mszy św. o godz. 9.00.
Prócz udziału w zwykłych codziennych nabożeństwach, zdarzały się imprezy religijne bardziej uroczyste. Takimi były uroczystości ministranckie, obchodzone zwykle z kilkudniowym przygotowaniem modlitewnym, przy udziale któregoś z biskupów. Najpierw było to przyjęcie kandydatów i przyoblekanie ich w komeżki. Następny etap to, po kilkumiesięcznym przygotowaniu, składanie przez kandydatów przyrzeczenia ministranckiego, włączenie ich w poczet pełnoprawnych członków Koła. Wreszcie po dłuższej służbie odznaczenia wzorowych ministrantów krzyżem Krucjaty Eucharystycznej, często jeszcze z odpowiednią podkładką z kolorowego sukna. Po uroczystościach religijnych w katedrze odbywało się zwykle spotkanie w świetlicy umilone posiłkiem przygotowanym przez rodziców, często z udziałem zaprzyjaźnionych księży.
Do bardzo widowiskowych nabożeństw należały procesje. Zarówno główna w uroczystość Bożego Ciała i podczas oktawy, jak i inne często urządzane w katedrze z udziałem stu kilkudziesięciu ministrantów w kolorowych sutannach, biretach (!), pelerynkach, dzwoniących rytmicznie systemem trójkowym kilkunastoma poczwórnymi dzwonkami. Ministranci uświetniali też pogrzeby prominentnych osób. Było to nie bez znaczenia w okresie gdy w Przemyślu wprowadzano pierwsze pogrzeby świeckie z udziałem orkiestr, wojska, gdy naciskami administracyjnymi spędzano młodzież na różne capstrzyki i akademie. W tych zewnętrznych uroczystościach religijnych chłopcy brali udział chętnie i z podniesionymi głowami.

Zajęcia w świetlicy ministranckiej

Pierwsza świetlica została otwarta 8 marca 1947 r. w sali pojezuickiego budynku przy placu Czackiego 10. Otwarcia dokonał „biskup Wojciech Tomaka w asyście licznie zebranych księży” - jak czytamy w Mszy św. nr. 9. z roku 1947. „Odbyła się uroczysta akademia i rozpoczęła praca świetlicowa. Odbywamy częste zebrania... na zabawie mile spędzamy wieczory, zaprawiając się do coraz wierniejszego wypełniania obowiązków w służbie Chrystusa Króla”.
W uroczystość Chrystusa Króla 1948 r. bp Franciszek Barda poświęcił i otworzył inną nową Międzyszkolną Świetlicę Młodzieży Męskiej „Caritas” przy ul. Grodzkiej 3. Mimo nazwy „międzyszkolna”, była to świetlica ministrantów katedralnych, i pozostała nią do likwidacji Caritas, gdy lokal zabrały władze miejskie, a ministranci przenieśli się do tzw. „Drugiej zakrystii” w „Dworku Orzechowskiego”. Ta trzecia z kolei świetlica służyła im najdłużej, bo aż do ok. 1990 r. Przez wiele lat pełniła ona też funkcję sali katechetycznej, klubu młodzieżowego, potem księgarni katolickiej. Prócz tych trzech, okolicznościowo, z racji większych uroczystości, korzystano także z innych, znacznie większych sal widowiskowych: Stowarzyszenia św. Zyty przy ul. Chopina 1 czy sali Domu Katolickiego przy ul. Grodzkiej 11.
W świetlicach odbywały się zbiórki z księżmi opiekunami. Wszyscy oni w pogadankach - nie mniej uwagi niż sprawom religijnym - poświęcali obowiązkom szkolnym, domowym, zachowaniu się na ulicy, uczyli podstawowych zasad wychowania. Prócz pieśni kościelnych i ministranckich uczyli wielu pieśni harcerskich i patriotycznych, tym samym uzupełniając niedostatki szkoły. W świetlicy odbywały się też ćwiczenia praktyczne, prowadzone przez starszych ministrantów: prezesa, jego zastępcę i grupowych. Była to nauka łacińskiej ministrantury, dzwonienia, obrzędów służenia. Ci starsi chłopcy prowadzili nie mniej zajęć niż księża opiekunowie. Prócz zebrań z ministrantami kilka razy w roku odbywały się zebrania z rodzicami. Dotyczyły nie tylko spraw organizacyjnych, ale często problemów wychowawczych. Wydaje się, że nie poruszano spraw ideologicznych czy światopoglądowych.
Świetlica otwarta była codziennie przez kilka godzin. Wielu chłopców przychodziło tu bezpośrednio ze szkoły. Przez długie lata, aż do upowszechnienia się zwyczaju Mszy św. wieczornych, w pierwsze piątki miesiąca kilkudziesięciu ministrantów - niekiedy nawet ponad stu - przystępujących do Komunii św. korzystało ze śniadań, przygotowywanych przez rodziców. Przez pewien czas kilkudziesięciu korzystało z bezpłatnych obiadów, potem z gier świetlicowych i pomocy w odrabianiu lekcji. Przez cały okres działalności świetlicy korepetycji udzielali bezinteresownie profesorowie Seminarium Duchownego w Przemyślu i niektórzy katecheci oraz nauczyciele świeccy. W świetlicy przez lata ogromnym powodzeniem cieszył się ping-pong.
Dzięki kontaktom z księżmi i biskupami podczas różnych imprez, jak imieniny, składanie życzeń, korepetycje, wielu młodych ludzi, pochodzących nierzadko z dość prostych rodzin nabierało ogłady, uczyło się obycia, kultury, nawiązywało bezpośrednie kontakty, które nieraz przetrwały całe lata. Ci, którzy u stopni ołtarza wydawali się dalecy i niedostępni - okazywali się życzliwymi, przyjaznymi ludźmi. Gdy w owym czasie i później, propaganda antyreligijna usiłowała zohydzić obraz księdza w oczach byłych ministrantów - ze względu na te wspomnienia okazywała się zupełnie nieskuteczna.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

2004-12-31 00:00

Ocena: +1 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Anna Katarzyna Emmerich Współcierpiąca z Ukrzyżowanym

Niedziela Ogólnopolska 15/2004

[ TEMATY ]

Anna Katarzyna Emmerich

ExcerptsOfInri.com, Domena publiczna

Bł. Anna Katarzyna Emmerich (1774 – 1824) (A. Myoer, 1895)

Bł. Anna Katarzyna Emmerich (1774 – 1824) (A. Myoer, 1895)
Anna Katarzyna Emmerich urodziła się 8 września 1774 r. w ubogiej rodzinie w wiosce Flamske, w diecezji Münster w Westfalii, w północno-wschodnich Niemczech. W wieku dwunastu lat zaczęła pracować jako służąca u swych krewnych. Po wielu trudnościach spowodowanych ubóstwem i sprzeciwem rodziny wobec wyboru życia zakonnego - w 1802 r., w wieku 28 lat, Anna Katarzyna wstąpiła do klasztoru Augustianek w Dülmen. Śluby złożyła po roku nowicjatu - 13 listopada 1803 r. Powiedziała: „Oddałam się zupełnie Niebieskiemu Oblubieńcowi, a On czynił ze mną według swojej woli”.
CZYTAJ DALEJ

Wiara mnie ukształtowała

2025-02-04 13:42

Niedziela Ogólnopolska 6/2025, str. 27-29

[ TEMATY ]

świadectwo

Dorota Gawryluk

Archiwum prywatne

Rodzina jest dla niej najważniejsza. Chroni swoją prywatność, w tym poglądy, które najczęściej zachowuje dla siebie. Kiedy jednak trzeba ich bronić i dać świadectwo – potrafi walczyć z otwartą przyłbicą.

Dorota Gawryluk pochodzi z niewielkiej miejscowości, z okolic Limanowej. Nie miała łatwo. Była jednym z trójki dzieci państwa Zelków. Ambitna mała dziewczynka marzyła o tym, żeby być dziennikarką. Z Limanowej do Warszawy miała daleką drogę do przebycia. Ale zrobiła pierwszy krok, potem następny i kolejne... Ciężką pracą, obowiązkowością, determinacją zrealizowała swoje marzenia.
CZYTAJ DALEJ

„Zanosić innym żywego Boga”. Jak wygląda posługa księży i szafarzy wobec chorych?

2025-02-08 20:00

[ TEMATY ]

Lourdes

chorzy

Adobe.Stock

Kapłani i Nadzwyczajni Szafarze Komunii Świętej regularnie odwiedzają osoby chore w domach, przynosząc im Chrystusa w sakramencie Eucharystii. O to, jak wyglądają takie wizyty i jakie mają znaczenie, zapytaliśmy ich uczestników: chorego, księdza i szafarza.

Księża w wielu parafiach odwiedzają chorych w pierwsze piątki lub soboty miesiąca. Tak dzieje się również w parafii Podwyższenia Krzyża Świętego w Krakowie-Kurdwanowie i parafii Matki Bożej Różańcowej w Krakowie-Piaskach Nowych. – Czasem są to doraźne wezwania do chorych, których stan się nagle pogorszył. Część chorych sama zgłasza się telefonicznie. Czasem proszą o to ich bliscy. Niektórych potrzebujących udaje się „odnaleźć” przy okazji kolędy. Gdy, jako księża, widzimy potrzebę, to proponujemy regularne wizyty — wyjaśnia ks. Mateusz Kozik, wikariusz parafii Podwyższenia Krzyża Świętego w Krakowie-Kurdwanowie, odwiedzający chorych, należących do tej właśnie wspólnoty. – Oprócz wizyt księży, co niedzielę świeccy szafarze zanoszą do domów chorych parafin Komunię św. — dodaje ks. Bartosz Zaborowski, wikariusz parafii Matki Bożej Różańcowej w Krakowie- Piaskach Nowych. Piotr Jamróz posługę Nadzwyczajnego Szafarza Komunii Świętej w parafii św. Kazimierza Królewicza na krakowskich Grzegórzkach pełni już 16 lat. – Moja posługa i współbraci szafarzy polega na zanoszeniu Chrystusa do chorych parafian. W czasie Mszy św. udzielamy Komunii tylko w przypadku, gdy brakuje księży. W każdą niedzielę i święta uczestniczymy w Eucharystii, pełniąc posługę przy ołtarzu. Po Eucharystii udajemy się do „swoich” chorych, zanosząc im Komunię św. — podkreśla pan Piotr.
CZYTAJ DALEJ
Przejdź teraz
REKLAMA: Artykuł wyświetli się za 15 sekund

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję