Dziś jest on ważnym obiektem Karkonoskiego Parku Narodowego, pełniącym funkcje nowoczesnego Centrum Przyrodniczo-Edukacyjne KPN, gdzie historia spotyka się z nowoczesnością, a przyroda mówi pełnym głosem. Prowadzone są tam zajęcia edukacyjne o charakterze przyrodniczym i regionalnym. Zwiedzić można interesujące wystawy. Jedna z nich nosi nazwę: „Klimatyczne Karkonosze” i pozwala na odbycie wędrówki przez historię geologiczną Karkonoszy oraz zjawiska przyrodnicze charakterystyczne dla tej części Sudetów. Druga natomiast zatytułowana jest po prostu: „Pałac Sobieszów” i opowiada historię Karkonoszy od XVII wieku aż do czasów współczesnych.

Centrum nieustannie się rozwija, o czym świadczą ostatnie inicjatywy. W kompleksie Pałac Sobieszów zasadzono ok. 70 drzew owocowych. Za kilka lat powstanie z tego sad, który będzie można nie tylko podziwiać, ale też korzystać z jego dobrodziejstw. Znalazły się tam śliwy, wiśnie, czereśnie, grusze, jabłonie – tych ostatnich jest aż 14 odmian. Jest to nawiązanie do historii pałacu i gospodarstwa przy nim, w którym rosną dziś lipy, graby, buki, a kiedyś również były drzewa owocowe. Zasadzenie drzew owocowych wśród zabytkowych obiektów pałacu przywraca mu dawny wygląd, ale też służyć będzie do prowadzenia warsztatów.

– Szukamy lokalnych starych odmian, które często są już zapomniane, których w sklepie nie można kupić, jak wiśnia szklanka, jabłko antonówka czy kosztela. Wychowałem się na wsi, jeszcze z takich poniemieckich drzew pamiętam zbierane owoce. To, co robimy, jest w pewnym sensie promocją tych zasobów genetycznych, które są niestety wypierane, bo może czasami są mniej produktywne, ale z punktu widzenia smakowego i walorów odżywczych – są na pewno bardzo dobre – podkreśla dyrektor KPN, Andrzej Raj.

– W ten sposób nawiązujemy do historii centrum, które przecież było kiedyś także gospodarstwem. W przeszłości takie nasadzenia były, oprócz tych pięknych lip, buków, grabów, które mamy na górze i które mają charakter raczej parkowy, dolna część gospodarcza służyła ludziom i myślę, że będzie służyć podczas imprez plenerowych, które organizujemy w ciągu roku: „Klimatyczne Karkonosze”, „Piknik pod Chojnikiem”. Będzie czas na to, żeby może nie wiśnie, nie czereśnie, ale tych pozostałych owoców kosztować – dodaje Barbara Wieniawska-Raj, pracownik działu edukacji Pałacu Sobieszów.

Powstało coś jeszcze. W kompleksie Pałacu Sobieszów powstaje także piec chlebowy, który niedługo będzie już służył podczas warsztatów. – Piec chlebowy tworzony jest w ramach realizacji projektu pt. „Karkonosze – historia i tradycje ożywają” w programie Interreg Czechy-Polska. Piec służyć będzie do organizacji warsztatów pieczenia chleba i pierników, w nawiązaniu do powstającej wystawy „Karkonoski Spichlerz Kultury” w zabytkowym budynku dawnego spichlerza – podkreśla Barbara Wieniawska-Raj.