Reklama

Niedziela Kielecka

„Bogowie i ludzie” w pejzażu kulturowym Litwy

Jak bliska, a zarazem inna jest litewska sztuka ludowa w stosunku do naszej polskiej, rodzimej, można przekonać się, odwiedzając wystawę „Bogowie i ludzie. Rok obrzędowy w litewskiej sztuce ludowej”.

Niedziela kielecka 24/2024, str. VI

[ TEMATY ]

Kielce

TD

Litewska wystawa o sakralnej sztuce ludowej

Litewska wystawa o sakralnej sztuce ludowej

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Chodzi o sztukę głównie XIX-wieczną, której twórcy pozostają anonimowi. Eksponaty, przeważnie wykonane w drewnie, pochodzą ze zbiorów Narodowego Muzeum Sztuki im. M.K. Čiurlionisa w Kownie.

Inspiracją ekspozycji stał się krajobraz geograficzny i kulturowy, który jest uważany za naturalne bogactwo Litwy, z nieodłącznymi krzyżami i kapliczkami. Stawiano je w centrach wsi i na ich obrzeżach, na rozstajach, wzdłuż dróg, na granicach pól, lasów i nad wodą, a każdy święty miał przypisany sobie „zakres wpływów i pomocy”.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Wystawa została zbudowana z dwóch warstw narracyjnych. Jedną stanowią rzeźby świątków, przyporządkowanych odpowiednim dniom w kalendarzu. Podobnie jak w polskiej kulturze ludowej, święci pełnili funkcję opiekunów chłopskiego losu, wyznaczali rytm życia, pracy i odpoczynku. Rzeźby, prezentowane na ekspozycji, pochodzą z ludowych kapliczek, najczęściej zwieńczonych bogato dekorowanymi krzyżami, będącymi charakterystycznym elementem litewskiego krajobrazu. Są to m.in. św. Franciszek, św. Roch, św. Dominik, św. Kazimierz czy św. Cecylia.

Pokazano kilka scen Ukrzyżowania, Jezusa przy słupie, Matki Bożej Bolesnej – te zwracają uwagę swoją indywidualnością, różnicującą je od „naszych”, rodzimych. Wyjątkowa jest kapliczka ze sceną Męki Pańskiej, z kolumnami w kształcie liny i dwuspadowym blaszanym dachem, przytwierdzana do drzew, bardzo rozbudowana figuralnie.

Reklama

Druga warstwa narracyjna to zespół starych fotografii, obrazujących codzienną ciężką pracę mieszkańców wsi oraz zwyczaje i święta celebrowane na Litwie. Wykorzystanie multimediów znacznie wzbogaciło ten przekaz. W tej części zaprezentowane są także nagrania archaicznych litewskich pieśni obrzędowych. Całość uzupełniają fragmenty poematu Krystiana Donelaitisa „Rok. Obrazy z życia chłopów z XVIII wieku”.

Na wystawie można dostrzec podobieństwa i różnice z polską sztuką ludową, a najistotniejsza analogia to cykl życia, pracy, odpoczynku i świętowania, związane ze zmiennością pór roku. Ukochanie wizerunku Chrystusa Frasobliwego to także jedno z podobieństw. Frasobliwy to jeden z najbardziej rozpowszechnionych motywów ikonografii chrześcijańskiej w litewskiej sztuce ludowej, który uważany jest za symbol poszukującego swej tożsamości narodu.

Kuratorami wystawy są: Joanna Kwiecień i Vilma Kilinskiene (Muzeum Narodowe Sztuki im. M.K. Čiurlionisa), a kordynatorem dr Artur Ptak.

2024-06-11 13:33

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Kielce: modlitwy o pokój i jedność w centrum obchodów Tygodnia Modlitw o Jedność Chrześcijan

[ TEMATY ]

modlitwa

pokój

Kielce

Adobe Stock

„Będziesz miłował Pana, swego Boga… a swego bliźniego jak siebie samego (Łk 10,27)” - to hasło przewodnie tegorocznego Tygodnia Modlitw o Jedność Chrześcijan, którego uczestnicy będą modlili się o jedność i pokój, w obliczu nasilających się konfliktów zbrojnych na świecie. Wydarzenia w Kielcach potrwają od 18 do 21 stycznia.

Rozpocznie je spotkanie 18 stycznia w czwartek, wiernych różnych wyznań chrześcijańskich, które zaplanowano w seminaryjnym kościele Trójcy Świętej. Nabożeństwu ekumenicznemu o godz. 19 będzie przewodniczył bp Jan Piotrowski.
CZYTAJ DALEJ

Karol Lwanga i towarzysze

[ TEMATY ]

święci

www.glassisland.com

Papież Paweł VI w piśmie "Misterium paschalne" z 14 II 1969 r. zapowiadającym reformę kalendarza liturgicznego (od 1970 r.) postanowił włączyć do niego świętych z tzw. nowego świata, czyli spoza Europy, aby w ten sposób ukazać powszechność Kościoła katolickiego. W ten sposób w odnowionym kalendarzu kościelnym znaleźli się nasi święci patronowie pochodzący z Afryki, z Ugandy.

Życie Karola Lwangi i jego towarzyszy przypada na czasy, kiedy ich ojczyzna Uganda, odkryta w XIX wieku przez angielskich podróżników, stała się przedmiotem kolonialnych zainteresowań Anglii. W roku 1877 na wezwanie sławnego podróżnika i odkrywcy Henryka Stanley'a przybyli do Ugandy misjonarze anglikańscy. W dwa lata później przybyli tu katoliccy misjonarze, ojcowie biali, wysłani przez algierskiego kardynała Lawigerie. Szybko pozyskali uznanie na dworze królewskim, nawracając wielu na wiarę katolicką. Liczba wyznawców Chrystusa wzrosła do kilkunastu tysięcy. Jednakże król Ugandy Mutesa I nie chcąc rezygnować z licznych swoich żon przeszedł na islam. Zaczęło się wówczas prześladowanie, misjonarze anglikańscy i katoliccy musieli opuścić Ugandę. Wspomagali jednakże młodych ugandyjskich chrześcijan, przebywając poza ich krajem na terenie Afryki.
CZYTAJ DALEJ

French Open - Świątek pokonała Switolinę i jest w półfinale, teraz Sabalenka

2025-06-03 15:26

[ TEMATY ]

Iga Świątek

French Open

Elina Switolina

Sabalenka

PAP

Iga Świątek

Iga Świątek

Iga Świątek wygrała z Ukrainką Eliną Switoliną 6:1, 7:5 i awansowała do półfinału wielkoszlemowego turnieju tenisowego French Open. O czwarty z rzędu, a piąty w karierze finał paryskiej imprezy powalczy w czwartek z białoruską liderką światowego rankingu - Aryną Sabalenką.

24-letnia Polka wygrała 26. z rzędu mecz w tym turnieju. Jest niepokonana od 9 czerwca 2021, kiedy w ćwierćfinale uległa Greczynce Marii Sakkari. Triumfowała w trzech późniejszych edycjach zmagań na kortach im. Rolanda Garrosa, a najlepsza była także w 2020 roku.
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję