Reklama

Niedziela Kielecka

„Bogowie i ludzie” w pejzażu kulturowym Litwy

Jak bliska, a zarazem inna jest litewska sztuka ludowa w stosunku do naszej polskiej, rodzimej, można przekonać się, odwiedzając wystawę „Bogowie i ludzie. Rok obrzędowy w litewskiej sztuce ludowej”.

2024-06-11 13:33

Niedziela kielecka 24/2024, str. VI

[ TEMATY ]

Kielce

TD

Litewska wystawa o sakralnej sztuce ludowej

Litewska wystawa o sakralnej sztuce ludowej

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Chodzi o sztukę głównie XIX-wieczną, której twórcy pozostają anonimowi. Eksponaty, przeważnie wykonane w drewnie, pochodzą ze zbiorów Narodowego Muzeum Sztuki im. M.K. Čiurlionisa w Kownie.

Inspiracją ekspozycji stał się krajobraz geograficzny i kulturowy, który jest uważany za naturalne bogactwo Litwy, z nieodłącznymi krzyżami i kapliczkami. Stawiano je w centrach wsi i na ich obrzeżach, na rozstajach, wzdłuż dróg, na granicach pól, lasów i nad wodą, a każdy święty miał przypisany sobie „zakres wpływów i pomocy”.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Wystawa została zbudowana z dwóch warstw narracyjnych. Jedną stanowią rzeźby świątków, przyporządkowanych odpowiednim dniom w kalendarzu. Podobnie jak w polskiej kulturze ludowej, święci pełnili funkcję opiekunów chłopskiego losu, wyznaczali rytm życia, pracy i odpoczynku. Rzeźby, prezentowane na ekspozycji, pochodzą z ludowych kapliczek, najczęściej zwieńczonych bogato dekorowanymi krzyżami, będącymi charakterystycznym elementem litewskiego krajobrazu. Są to m.in. św. Franciszek, św. Roch, św. Dominik, św. Kazimierz czy św. Cecylia.

Reklama

Pokazano kilka scen Ukrzyżowania, Jezusa przy słupie, Matki Bożej Bolesnej – te zwracają uwagę swoją indywidualnością, różnicującą je od „naszych”, rodzimych. Wyjątkowa jest kapliczka ze sceną Męki Pańskiej, z kolumnami w kształcie liny i dwuspadowym blaszanym dachem, przytwierdzana do drzew, bardzo rozbudowana figuralnie.

Druga warstwa narracyjna to zespół starych fotografii, obrazujących codzienną ciężką pracę mieszkańców wsi oraz zwyczaje i święta celebrowane na Litwie. Wykorzystanie multimediów znacznie wzbogaciło ten przekaz. W tej części zaprezentowane są także nagrania archaicznych litewskich pieśni obrzędowych. Całość uzupełniają fragmenty poematu Krystiana Donelaitisa „Rok. Obrazy z życia chłopów z XVIII wieku”.

Na wystawie można dostrzec podobieństwa i różnice z polską sztuką ludową, a najistotniejsza analogia to cykl życia, pracy, odpoczynku i świętowania, związane ze zmiennością pór roku. Ukochanie wizerunku Chrystusa Frasobliwego to także jedno z podobieństw. Frasobliwy to jeden z najbardziej rozpowszechnionych motywów ikonografii chrześcijańskiej w litewskiej sztuce ludowej, który uważany jest za symbol poszukującego swej tożsamości narodu.

Kuratorami wystawy są: Joanna Kwiecień i Vilma Kilinskiene (Muzeum Narodowe Sztuki im. M.K. Čiurlionisa), a kordynatorem dr Artur Ptak.

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Łazik studentów Politechniki Świętokrzyskiej najlepszy na świecie!

W tegorocznym konkursie łazików marsjańskich University Rover Challenge w USA zwyciężył zespół Impuls z Politechniki Świętokrzyskiej, który wyprzedził kanadyjski zespół Ryerson Rams Robotics, reprezentujący Ryerson University i amerykański zespół Stanford Student Robotics ze Stanford University. Na czwartym miejscu uplasował się zespół PCz Rover Team, który tworzą studenci Wydziału Inżynierii Mechanicznej i Informatyki Politechniki Częstochowskiej. W ub. roku reprezentacja Politechniki Częstochowskiej zajęła w tym konkursie pierwsze miejsce.

W zawodach University Rover Challenge starują łaziki marsjańskie zbudowane i sterowane przez studentów. Łaziki mają do wykonania kilka zadań praktycznych m.in. pobranie próbek ziemi, współpraca z astronautą, przejazd przez trudny teren i serwisowanie sprzętu. Konkurencje rozgrywane są na pustyni w stanie Utah w pobliżu bazy Mars Desert Research Station w Stanach Zjednoczonych. Jak podają organizatorzy na swojej stronie internetowej do tegorocznych zawodów zgłosiły się 84 zespoły z 13 krajów. Po wstępnej selekcji do udziału w zawodach terenowych zaproszono 36 zespołów. Finalnie wystartowały 34 zespoły reprezentujące 10 krajów.

CZYTAJ DALEJ

Bp Turzyński: dzisiaj uczeń staje się nauczycielem

2024-06-27 16:12

[ TEMATY ]

szkoła

bp Piotr Turzyński

Bartkiewicz / Episkopat.pl

bp Piotr Turzyński

bp Piotr Turzyński

Wokół szkoły narasta niepokój - uważa biskup Piotr Turzyński, delegat Konferencji Episkopatu Polski ds. Duszpasterstwa Nauczycieli. Według niego, dzisiaj uczeń staje się nauczycielem, gdzie mówi się wyłącznie o prawach, a nie obowiązkach dzieci i młodzieży. Bp Turzyński zaprosił na pielgrzymkę nauczycieli i wychowawców, która odbędzie się w dniach 1-2 lipca na Jasnej Górze.

Bp Piotr Turzyński powiedział, że władze oświatowe, chciałyby młodzież zostawić bez wartości, w pustce, bez religii, bez etyki, gdzieś poza dobrem i złem, co nie jest możliwe. Mówi również, że obserwujemy olbrzymi zwrot w sposobie wychowania, czy spojrzenia na szkołę.

CZYTAJ DALEJ

Podkarpackie/ Nadleśnictwo Leżajsk wydało zakaz wstępu do lasu; huragan powalił drzewa na 200 ha

2024-06-27 16:51

[ TEMATY ]

las

Leżajsk

Adobe Stock

Nadleśnictwo Leżajsk (woj. podkarpackie) wydało zakaz wstępu do lasu. Z powodu zniszczeń spowodowanych przez huragan. Żywioł powalił drzewa na 200 hektarach, powodując szkody większe niż pierwotnie sądzono.

Zakaz wstępu dotyczy leśnictwa Brzyska Wola oraz Kulno. „Spowodowany jest wystąpieniem zagrożeń w postaci licznych wywrotów, drzew zawieszonych, drzew z naderwanym systemem korzeniowym, mogących mieć wpływ na zdrowie i życie przebywających w nim osób” – poinformował nadleśniczy Tomasz Cebula z Nadleśnictwa Leżajsk.

CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję