Po kilkudziesięciu latach funkcjonowania kopalń w Bełchatowie i Turowie, oddziałów spółki PGE Górnictwo i Energetyka Konwencjonalna z Grupy PGE, nie ma wątpliwości, że wkład, jaki obie kopalnie włożyły w rozwój terenów, na których działają, jest olbrzymi. – To w dużej mierze dzięki górnikom Bełchatów z małej miejscowości stał się dynamicznie rozwijającym się miastem. Odkrywkowa kopalnia w Bełchatowie jest największym i najnowocześniejszym tego typu obiektem w Polsce. Kopalnia Turów to natomiast od kilkudziesięciu lat jeden z najważniejszych i największych zakładów przemysłowych Dolnego Śląska – mówi Andrzej Legeżyński, prezes Zarządu PGE Górnictwo i Energetyka Konwencjonalna.
Górnicy to grupa zawodowa, dla której pielęgnowanie bogatej tradycji od zawsze stanowiło ważny element obyczajowości. Nie ma chyba drugiej grupy zawodowej, która z takim szacunkiem kultywowałaby swoje tradycje i obyczaje – podkreśla Andrzej Legeżyński.
A jest ich mnóstwo, choćby górniczy mundur i czako z pióropuszem, słynne karczmy piwne z pochodem lisów, skokiem przez skórę i w końcu patronka górniczej braci – św. Barbara. Poniżej przedstawiamy minisłowniczek niektórych górniczych symboli.
Reklama
Barbórka – od połowy XVIII wieku to tradycyjne święto obchodzone jest w kopalniach na ziemiach polskich w dniu św. Barbary, 4 grudnia. Pierwsze obchody miały miejsce w okręgu wydobycia rud ołowiowo-srebrowych w Tarnowskich Górach. Nieco później narodziła się tradycja świeckiej części obchodów, cywilizująca górnicze zwyczaje spędzania czasu przy kuflu piwa – napoju powszechnym i tanim, nierzadko zastępującym posiłek.
Barwy górnicze to czerń i zieleń. Czerń jest symbolem podziemnych ciemności, a zieleń – górniczych tęsknot za zielenią lasów i pól w czasie pracy pod ziemią.
Comber babski – karczma piwna dla damskiej części załogi górniczej.
Czako – nakrycie głowy noszone łącznie z galowym mundurem górniczym. Przy czako zamocowany jest pióropusz symbolizujący miotełkę, którą dawniej górnicy używali do czyszczenia otworów strzałowych w masach skalnych. Kolory piór mają swoją symbolikę: zielone noszą generalni dyrektorzy, białe – inżynierowie i technicy górniczy, czarne – górnicy dołowi, czerwone przynależą orkiestrze górniczej, a biało-czerwone – tamburmajorowi.
Godło górnicze – obecne godło składa się ze skrzyżowanych ze sobą żelaznego młotka – pyrlika oraz żelaznego klina, zwanego żelazkiem, czyli najstarszych znanych narzędzi górniczych. Pierwotnym symbolem górnictwa był róg.
Karczma piwna – uroczyste zebranie gwarków, którzy są podzieleni na Ławę Lewą i Ławę Prawą, czyli dwa rywalizujące ze sobą zespoły. Ławom gwarków przewodniczą kontrapunkty oraz kantorzy. Karczmy piwne wywodzą się z tradycji spotkań gwarków w najstarszych uczelniach górniczych Europy (XVIII–XIX wiek).
Reklama
Mundur górniczy podkreśla rangę górniczego zawodu. Pelerynka symbolizuje przedłużony kaptur chroniący gwarka przed wodą lejącą się ze stropu, a złote guziki przyszyte skośnie na piersi kiedyś były wypustkami, za które górnik wtykał m.in. lonty. Pierwsze polskie mundury górnicze kroju wojskowego wprowadził w 1817 r. ustawą o Korpusie Górniczym prekursor górnictwa i szkolnictwa górniczego Stanisław Staszic.
Skok przez skórę – na karczmach piwnych symbolizuje przyjęcie młodych górników, czyli lisów, do braci górniczej. Skórzany fartuch, zwany skórą lub łatą, należał do najbardziej charakterystycznych elementów stroju górnika dołowego. Karczma rozpoczyna się pochodem lisów i skokiem przez skórę młodych adeptów sztuki górniczej.
Święta Barbara jest patronką wszystkich pracowników narażonych na nagłą i niespodziewaną śmierć, czyli: górników, hutników, marynarzy, rybaków itd. Jak głosi legenda, to nieprzeciętnej urody dziewczyna, żyjąca na przełomie III i IV wieku. Jej ojciec został rażony piorunem zaraz po tym, jak kazał ją ściąć za przejście na chrześcijaństwo. Opiece św. Barbary polecają się wszyscy, którzy chcą sobie uprosić u Pana Boga szczęśliwą śmierć.
Abp Stanisław Budzik 4 grudnia przewodniczył uroczystościom barbórkowym w kościele św. Józefa Opiekuna Rodzin w Łęcznej
Dziękujemy Bogu za ponad 30 lat eksploatacji węgla w Lubelskim Zagłębiu Węglowym. Dziękujemy ludziom, że w żmudnym zmaganiu z naturą, przeciwnościami technicznymi, poprzez ciężką i solidną pracę sprawili, że Lubelski Węgiel „Bogdanka” SA zajmuje dzisiaj ważne miejsce na mapie naszej ojczyzny. Gratulujemy załodze i zarządowi licznych sukcesów: najwyższej wydajności, najwyższej koncentracji i najniższych kosztów wydobycia, wysiłku i poświęcenia pracowników, stosowania technologii przyjaznych dla środowiska, umiejętności poszukiwania nowych złóż i organizacji doskonalenia zawodowego – wyliczał Ksiądz Arcybiskup.
Pasterz podkreślił, że w działaniu spółki widać znaki Bożej roztropności w czynieniu sobie ziemi poddaną. – Uświadamiamy sobie, jakie znaczenie mają skarby ukryte w głębi ziemi: węgiel, który dzięki waszej pracy służy naszej ojczyźnie; dzięki któremu rozwija się kraj, który żyje dla Bożej chwały. Sprawuję tę Mszę św. w intencji górników i ich rodzin, zarządu kopalni i wszystkich, którzy się trudzą, aby węgiel wydobywać i przerabiać dla dobra człowieka, dla dobra naszej wielkiej i małej ojczyzny – mówił.
W okolicznościowym kazaniu Ksiądz Arcybiskup nawiązał do życiowego przesłania śp. Marianny Popiełuszki, matki bł. ks. Jerzego Popiełuszki, o wychowaniu dziecka do świętości. Przywołał też fragmenty homilii wygłoszonej podczas ostatniej w ziemskim życiu ks. Jerzego Barbórki: – „Przez słowa górniczego pozdrowienia «Szczęść Boże!» wyraża się życzliwość względem bliźniego, który pracuje i który pracę odnosi do Boga. Może dobrze byłoby, żeby wszyscy ludzie pracy w naszej ojczyźnie przyjęli ten piękny zwyczaj pozdrawiania się słowami «Szczęść Boże!». Praca, szczególnie ciężka, kształtuje miłość i sprawiedliwość społeczną, ale tylko wtedy, kiedy pracą rządzi właściwy ład moralny. Jeżeli brak tego ładu, w miejsce sprawiedliwości wkrada się krzywda, a w miejsce miłości nienawiść”. Kto ma Boga w sercu, kto ma Boga na myśli i kieruje się wolą Bożą, ten buduje dom swojego życia na skale, buduje społeczność ludzi szukających prawdziwej jedności i nic nie jest w stanie odłączyć go od miłości Chrystusa: ani prześladowanie, ani cierpienie, ani takie czy inne przeszkody gospodarcze, polityczne i społeczne nie zniszczą fundamentu wiary, nadziei i miłości. Z punktu widzenia wiary nie ma sytuacji beznadziejnych. Są trudne, ale ze wszystkich możemy, z Bożą pomocą, uczciwie się wydostać – podkreślał Pasterz.
Metropolita przypomniał, że w roku kanonizacji bł. Jana Pawła II, w perspektywie zbliżającej się 1050. rocznicy chrztu Polski, Światowego Dnia Młodzieży i wizyty papieża Franciszka w Polsce rozpoczęty Adwentem nowy rok liturgiczny będziemy przeżywać pod hasłem: „Wierzę w Syna Bożego”. – Wierzymy w Chrystusa i wierzymy Chrystusowi. Spotykamy Go w sakramentach Kościoła, gdy przyjmujemy Go osobiście jako naszego Pana i Zbawiciela w sercu, gdy kierujemy się w życiu rodzinnym i społecznym zasadami Jego Ewangelii. Pozwólmy Mu przemawiać do naszych serc, budzić tęsknotę za tym, co prawdziwe, dobre, piękne; za tym, co służy nie tylko nam, ale całej ludzkiej społeczności – apelował. Odnosząc się do patronki górników, Pasterz podkreślał jej gorącą wiarę w Syna Bożego. – Św. Barbara zginęła od miecza za to, że uznała w Chrystusie swego Pana i Zbawiciela. Sądząc po ludzku, poniosła porażkę, ale ze względu na Boga i z perspektywy czasu odniosła zwycięstwo. Taka jest logika Ewangelii: z chaosu stwarzająca ład, ze śmierci życie, z krzyża jako znaku hańby czyni znak zbawienia i zwycięstwa – podkreślał.
Z dziękczynieniem za sprawowaną Eucharystię i ze słowami życzeń zwrócił się do Księdza Arcybiskupa prezes Lubelskiego Węgla „Bogdanka” inż. Zbigniew Stopa. Wręczając Pasterzowi kwiaty i górniczą lampkę, powiedział: – W imieniu braci górniczej dziękuję za słowo Boże, za modlitwę o wstawiennictwo św. Barbary, która zawsze umacnia wiarę w sercach górników i będzie rozświetlała nadzieję szczęśliwego powrotu do domu po skończonej szychcie.
W górniczej modlitwie wzięli udział przedstawiciele władz samorządowych ze starostą powiatu Adamem Niwińskim, burmistrzem Łęcznej i przewodniczącą Rady Miejskiej. Mszę św. koncelebrowali z Arcypasterzem proboszczowie parafii w Nadrybiu, Puchaczowie i Łęcznej wraz z seniorem ks. Januszem Krzakiem. Obecne były poczty sztandarowe LW „Bogdanka” SA oraz zakładów i spółek współpracujących. Wystrój świątyni parafialnej ubogacała wystawa obrazów emerytowanego górnika Waldemara Bąbelewskiego. Jest on jednym z założycieli Bractwa św. Józefa, które od kilkunastu lat aktywnie współorganizuje lokalne życie religijne. Obrazy ukazują codzienny trud górników, kult św. Barbary i kontemplację Bożego stworzenia w pięknie przyrody.
14 kwietnia w Polsce obchodzone jest Święto Chrztu Narodu i Państwa – rocznica wydarzenia, które zapoczątkowało chrześcijańskie dzieje kraju, będącego dziś jednym z filarów wiary w Europie. Święto chrztu to wyjątkowa okazja, by przypomnieć o cichej, ale konsekwentnej obecności sióstr zakonnych w historii Polski – kobiet, które od wieków służą Kościołowi, narodowi i najbardziej potrzebującym.
W 966 roku książę Mieszko I przyjął chrzest, wprowadzając Polskę w krąg cywilizacji chrześcijańskiej. Niespełna sześć dekad później jego syn, Bolesław Chrobry, koronował się na króla, kładąc podwaliny pod niezależną monarchię. Te dwa wydarzenia stworzyły fundament polskiej tożsamości – religijnej, społecznej i politycznej. Dla swojej córki Bolesław Chrobry założył pierwszy żeński zakon – benedyktynki.
— Ważne jest, żeby porządki przełożeństwa i charyzmatu były na siebie nawzajem otwarte. To jest to „razem”! Jest „razem” tych, którzy rządzą, z tymi, którzy są w duchu prorokami, charyzmatykami - mówił kard. Grzegorz Ryś w drugi dzień rekolekcji dla Łodzi.
W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.
