Uroczyste otwarcie III Synodu Archidiecezji Lubelskiej 25 września zgromadziło w archikatedrze biskupów, kapłanów, osoby życia konsekrowanego i świeckich reprezentujących wszystkie parafie, a także przedstawicieli władz miasta i województwa, kolegium rektorskie Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II oraz duchownych z bratnich Kościołów. Podczas Mszy św. celebrowanej pod przewodnictwem abp. Stanisława Budzika członkowie synodu złożyli uroczyste Wyznanie wiary i przysięgę wierności. Liturgia była okazją do dziękczynienia Bogu za dar beatyfikacji kard. Stefana Wyszyńskiego, w latach 1946-48 biskupa lubelskiego. Data inauguracji synodu nie była przypadkowa; wpisała się w 68. rocznicę uwięzienia Prymasa Tysiąclecia i 93. rocznicę otwarcia I Synodu Diecezji Lubelskiej. W ponad 200-letniej historii diecezji dotychczas były tylko dwa synody; jeden zwołany w latach 20. XX wieku, a drugi w latach 70. XX wieku.

Widzieć – ocenić – działać

Synod został zwołany przez abp. Stanisława Budzika ponad 2 lata temu, w uroczystość Zwiastowania Pańskiego 2019 r., pod hasłem „Kościół – dom i szkoła komunii”. Synod diecezjalny jest najważniejszym ciałem doradczym biskupa. W czasie jego trwania analizuje się sytuację diecezji: codzienną wierność Ewangelii i jej aktualne głoszenie, a także wyzwania i problemy.

Według harmonogramu, inauguracja miała odbyć się w kwietniu ubiegłego roku, po rocznym okresie prac przygotowawczych, jednak pandemia uniemożliwiła dotrzymanie zaplanowanych terminów. Mimo trudności, przez cały czas obraduje 12 tematycznych komisji synodalnych oraz parafialne (271) i dekanalne zespoły synodalne, które na podstawie przygotowanych ankiet udzielają odpowiedzi na pytania o kondycję Kościoła lubelskiego. Zebrany materiał posłuży do przygotowania roboczych tekstów pod obrady plenarne i pozwoli wypracować aktualny program duszpasterski i prawo na kolejne lata funkcjonowania archidiecezji. – Oprócz komisji głównej pracują komisje synodalne, złożone z zespołu ekspertów. Ich zadaniem jest przygotowanie dokumentu roboczego. W ramach konsultacji odbyła się diagnoza obecnej sytuacji, następnie jej analiza w świetle wiary i nauczania Kościoła, a także propozycje konkretnych rozwiązań – wyjaśnia ks. Adam Jaszcz, sekretarz synodu. Jak podkreśla, wszystkie podejmowane tematy dotyczą wyłącznie spraw archidiecezji lubelskiej. Zakończenie prac planowane jest na jesień przyszłego roku.

Aktywizacja świeckich

Do grona członków synodu, którzy złożyli Wyznanie wiary i przysięgę wierności, powołanych zostało 213 osób; wśród nich niemal połowę stanowią osoby świeckie. To przedstawiciele środowisk parafialnych i dekanatów, ruchów apostolskich i grup społecznych, a także komisji synodalnych i sekretariatu synodu. – Bardzo potrzebna jest aktywizacja ludzi świeckich, aby podjęli odpowiedzialność za Kościół, którego są istotną częścią. Pan Bóg nie powołuje do zbawienia pojedynczo, lecz we wspólnocie, dlatego zarówno wśród członków synodu, jak i w komisjach tematycznych znaleźli się kapłani, osoby życia konsekrowanego i świeccy – powiedział abp Stanisław Budzik podczas spotkania z dziennikarzami. – Musimy „uruchomić” ludzi świeckich. Budując na wspólnocie wiary, chcemy zachęcić ich do udziału w ewangelizacji, odpowiedzialności za Kościół i władzy w nim. Tak, abyśmy sobie przypomnieli, że wiara powinna być praktykowana na co dzień, że ma nas pobudzać do budowania wspólnoty, do większej świadomości i tworzenia dzieł miłosierdzia. Musimy iść wspólną drogą, na której wszyscy powinni czuć się potrzebni i odpowiedzialni – podkreślił ksiądz arcybiskup.

Trzeba wyruszyć w drogę

– Synod oznacza wspólną drogę, więc i my idziemy wspólnie drogą Kościoła. Jesteśmy Kościołem pielgrzymującym, a więc w drodze, która prowadzi nas do Ojca. Chcemy otworzyć się na działanie Ducha Świętego i wypełniać zadania, jakie stawia przed nami. Okręt, który cumuje w porcie, jest bezpieczny, ale nie osiągnie drugiego brzegu, nie pozna nowych światów. Dlatego trzeba wyruszyć w drogę – powiedział abp Stanisław Budzik podczas inauguracji synodu. – To wydarzenie ma wzbudzić poczucie wspólnoty wśród wierzących, ma obudzić świadomość odpowiedzialności za Kościół – podkreślił.

W homilii pasterz nawiązał do osoby bł. kard. Stefana Wyszyńskiego, który został zaliczony w poczet patronów synodu (obok św. Stanisława biskupia i męczennika, św. Jana Kantego i św. Jana Pawła II). – Prymas Tysiąclecia swoje życie poświęcił Bogu, Kościołowi i Ojczyźnie. W ciężkim okresie, jakim było trzyletnie uwięzienie, pisał, że dziękuje Bogu za ten czas, że chce śpiewać Te Deum i Magnificat. Miał heroiczną wiarę, która pozwoliła mu w chwili krzyża dostrzec blask zmartwychwstania – powiedział ksiądz arcybiskup. – Kardynał Wyszyński zawierzył wszystko Bogu; pod koniec życia doczekał wyboru Polaka na Stolicę Piotrową. Papież jednak jasno powiedział, że nie byłoby Polaka w Watykanie, gdyby nie było prymasa Wyszyńskiego, jego wiary i oddania się bez reszty Matce Bożej. Dla nas jego postać ma dodatkowy wymiar jako biskupa lubelskiego, który na różnych etapach życia związany był z tą ziemią – przypomniał abp Budzik. Nawiązując do hasła synodu, zaczerpniętego z nauczania św. Jana Pawła II, wezwał do wpatrywania się w Trójcę Świętą i na Jej wzór tworzenia relacji z bliźnimi.