Reklama

Jak budowała się wolna polska

Kalendarium Niepodległości

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Tydzień III 
26 listopada – 2 grudnia 1918

Powstawaniu polskiej państwowości towarzyszyło niebezpieczeństwo wybuchu rewolucji społecznej. Dużą popularność zyskiwały na wsi hasła podziału ziemi z dużych majątków ziemskich, w miastach postulowano upaństwowienie fabryk, banków, środków transportu. Polscy politycy nie chcieli dopuścić do wybuchu rewolucji na wzór rosyjski – przekreśliłaby ona odrębność państwową Polski.

W listopadzie i grudniu 1918 r. na ziemiach polskich powstawały Rady Delegatów Robotniczych. W całym byłym Królestwie Polskim było ich ok. 100, szczególnie silne były w Zagłębiu Dąbrowskim. Radykalne partie lewicowe – SDKPiL i PPS-Lewica nawoływały, wzorem bolszewików, do oddania całej władzy w ręce Rad. Jedyną przeciwwagę dla tych idei widziano w Sejmie, który mógł uchwalić daleko idące reformy społeczne.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

28 listopada Tymczasowy Naczelnik Państwa Józef Piłsudski wydał dekret o ordynacji wyborczej do Sejmu Ustawodawczego – jednoizbowego organu parlamentarnego, którego najważniejszym zadaniem było przygotowanie konstytucji dla nowego państwa polskiego. Ogłoszono, że wybory odbędą się 26 stycznia 1919 r., i przyjęto pierwszą ordynację wyborczą.

Reklama

Prawo wyborcze miał mieć każdy obywatel państwa, który w dniu głosowania ukończył 21 lat, bez różnicy płci. Polska była jednym z pierwszych państw w Europie, które przyznały kobietom pełne prawa wyborcze.

Ordynacja ustalała okręgi wyborcze na ziemiach polskich w granicach Królestwa Polskiego, ziemi białostockiej, Galicji, a także tam, gdzie tylko istniała nadzieja na powstanie realnej polskiej władzy. Okręgi wyborcze wyznaczono m.in. na Śląsku Opolskim, Pomorzu i Warmii oraz Mazurach.

29 listopada Józef Piłsudski oficjalnie objął urząd głowy państwa jako Tymczasowy Naczelnik Państwa. Urząd ten piastował do 20 lutego 1919 r., kiedy to Sejm Ustawodawczy zatwierdził go jako Naczelnika Państwa. Tego samego dnia został opublikowany pierwszy numer „Dziennika Praw Państwa Polskiego”.

1 grudnia, rozkazem szefa Sztabu Generalnego Wojska Polskiego Stanisława Szeptyckiego, oznaką polskiego lotnictwa wojskowego stała się biało-czerwona szachownica. Tak oznakowanym samolotem przyleciał z meldunkiem z oblężonego Lwowa do Warszawy, 15 listopada 1918 r., porucznik Stefan Stec. Szachownica spełniała wszystkie kryteria oznaczenia przynależności państwowej i łatwo można ją było namalować na skrzydłach i kadłubie samolotu. W 1921 r. zostały wprowadzone dodatkowo obwódki w barwach odmiennych od koloru szachownicy.

2018-11-21 10:42

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Kosiniak-Kamysz: zapraszam młodych po szkole ponadpodstawowej na miesiąc szkolenia wojskowego

2024-04-15 14:49

PAP/Łukasz Gągulski

Wicepremier, szef MON Władysław Kosiniak-Kamysz poinformował w Krakowie, że razem ze Sztabem Generalnym przygotowywany jest program przeszkolenia wojskowego dla młodych, którzy ukończyli szkoły średnie. Zgodnie z zapowiedzią szkolenie trwałoby miesiąc i przygotowywałoby do aktywnej rezerwy.

"Przygotowujemy program, wspólnie ze Sztabem Generalnym, przeszkolenia zaraz po szkole średniej" – poinformował w poniedziałek Kosiniak Kamysz na konferencji prasowej w Krakowie. "Chciałbym zaprosić młodych ludzi po szkole ponadpodstawowej, zanim pójdą na studia czy do pracy, żeby przyszli na miesiąc przeszkolenia, żebyśmy mogli zaoferować im umiejętność, sprawność" – podkreślił minister obrony.

CZYTAJ DALEJ

Życie jest najważniejsze [Felieton]

2024-04-15 14:00

Karol Porwich/Niedziela

Temat życia i śmierci od zawsze budzi dużo emocji. I nie chodzi tylko o moment odejścia z tego świata. Każdego dnia toczy się walka o ludzkie życie, to najbardziej niewinne, a coraz bardziej rozochocona lewicowa machina próbuje udawać, że to wszystko dla dobra Polek.

Bardzo często, kiedy pojawia się temat aborcji, mam przed oczami panią w podeszłym wieku, która zapłakana chodziła po ulicach wrocławskiego Ostrowa Tumskiego. Byłem wtedy diakonem, a ona zapytała się, czy w katedrze może się wyspowiadać z zabicia swojej dwójki dzieci. I zaczęła opowiadać, że gdy w latach 60-tych dokonywała aborcji mówiono jej, że to nic takiego. “Wiedzy nie mieliśmy wtedy żadnej. Mówili, że to dla mojego dobra. A dziś po latach, gdy widzę, jaka to straszna rzecz, cały czas to do mnie wraca. Zabiłam swoje dzieci”.

CZYTAJ DALEJ

Bp Michał Janocha: średniowieczne katedry budowano długo i na długo - na wieczność

Średniowieczne katedry budowano długo i na długo - na wieczność. Były zbiorowym dziełem kilku pokoleń i wszystkich stanów; wyrazem idei, która łączy – mówi PAP ksiądz biskup Michał Janocha, przewodniczący Rady ds. Kultury i Ochrony Dziedzictwa Kulturowego Konferencji Episkopatu Polski.

PAP: Minęło 5 lat od pożaru katedry Notre Dame, który był niewątpliwym wstrząsem dla Europy. Niebawem znów będzie można ją zwiedzać po odbudowie. Jak wspomina ksiądz biskup swoją pierwszą wizytę w tej świątyni?

CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję