Reklama

Niedziela Rzeszowska

Kresy 2018

Zadwórze I Milatyń – polskie Termopile i Chrystus konający

Niedziela rzeszowska 33/2018, str. VII

[ TEMATY ]

kresy

Mirek i Magda Osip-Pokrywka

Zadwórze, kopiec

Zadwórze, kopiec

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Dzień 17 sierpnia – obchodzony w Kościele jako wspomnienie św. Jacka Hiacynta Odrowąża, sławnego polskiego dominikanina – w historii Polski zapisał się wydarzeniem, które później nazwano „polskimi Termopilami”. A było to w roku 1920 w czasie wojny polsko-bolszewickiej.

Na przedpolach stolicy tliły się jeszcze pogorzeliska Bitwy Warszawskiej, określanej po latach Cudem nad Wisłą, gdy w tym samym czasie 1. Armia Konna Siemiona Budionnego, zwana Konarmią, podejmowała próbę opanowania Lwowa. Wspomnianego dnia doszło do krwawej bitwy pod Zadwórzem (20 km na wsch. od Lwowa). Złożony głównie z inteligencji i młodzieży lwowskiej batalion 240. Ochotniczego Pułku Piechoty odbił z rąk sowieckich stację kolejową. Młodzi żołnierze, dowodzeni przez kapitana rezerwy Bolesława Zajączkowskiego (notariusza z pobliskich Brodów), odparli następnie sześć szarż oddziałów 6. Dywizji Kawalerii. Ulegli dopiero po wystrzelaniu całej amunicji, w walce wręcz na bagnety. Z batalionu, który liczył ok. 400 osób, odnaleziono po 11-godzinnej bitwie zmasakrowane ciała 318 bohaterów. Pozostałych uznano za zaginionych. Na zbiorowej mogile bezimiennych żołnierzy usypano ponad 20-metrowej wysokości kopiec, na którym w 1927 r. ustawiono obelisk w kształcie słupa granicznego, zwieńczony krzyżem. W rok później na stoku kopca umieszczono spiżową tablicę z napisem: „Orlętom poległym w dniu 17 sierpnia 1920 r. w walkach o całość ziem kresowych”. Kopiec przetrwał do dzisiaj. Oryginalna tablica zaginęła, została zastąpiona nową, z napisem w języku polskim i ukraińskim: „Polskim Orlętom poległym w walce z wojskami bolszewickimi”. Przejeżdżający obok mogiły maszyniści pociągów oddają cześć poległym bohaterom włączając syrenę. Od kilku lat, w rocznicę bitwy, pod obeliskiem w Zadwórzu odbywają się uroczystości z Mszą polową w intencji poległych. Biorą w nich udział mieszkańcy Zadwórza, Polacy ze Lwowa i liczni goście i pielgrzymi z Polski (głównie z Podkarpacia). Ciekawą inicjatywą kierowaną do cyklistów jest odbywający się już w tym roku po raz szósty Zadwórzański Rajd Rowerowy.

Jadąc do Zadwórza, warto po drodze zatrzymać się w odległym o 10 km na północ Milatyniu. Miejscowość istniała już na początku XV w. pod nazwą Miłoczyce. Gdy właścicielem tych włości został Stanisław Milatyński, dokonano ponownego założenia, już pod nazwą Milatyń Nowy. W br. miasteczko świętuje 440. rocznicę nadania praw miejskich, które otrzymało z rąk króla Stefana Batorego. Istniejący od połowy XVIII wieku tutejszy klasztor Karmelitów Bosych był znany jako ważne miejsce kultu Chrystusa Ukrzyżowanego. Obraz nieznanego włoskiego malarza z XVII w., wykonany na płótnie w technice olejnej, po wojnie wierni wywieźli do Polski, znajduje się obecnie w kościele św. Wincentego a Paulo w Krakowie. Przetrwał natomiast murowany barokowy kościół Podwyższenia Krzyża Świętego pełniący niegdyś funkcję sanktuarium. W czasach powojennych obiekt wykorzystywano jako magazyn, elektrownie i skład książek, na początku lat 90. XX w. został przekazany wspólnocie prawosławnej i do dziś pełni funkcję cerkwi. Wewnątrz zachowały się XVIII-wieczny ołtarz i ambona. Kult milatyński wznowiono w 1996 r. z inicjatywy biskupa lwowskiego Mariana Jaworskiego w odległym o 20 km kościele w Kamionce Strumiłowej, ustanawiając tam sanktuarium Pana Jezusa Konającego z Milatyna.


Przewodniki po Kresach
Więcej o Zadwórzu i Milatyniu, a także o innych miejscach z kart polskiej historii zapisanej na Kresach Wschodnich Rzeczpospolitej znaleźć można w cyku przewodników historycznych autorów artykułu Magdy i Mirka Osip-Pokrywka „Polskie ślady na: Ukrainie, Białorusi oraz Litwie i Łotwie” wydanych nakładem Wydawnictwa BOSZ

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

2018-08-14 11:06

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Historie ludzkich losów

Niedziela wrocławska 18/2015, str. 1

[ TEMATY ]

Matka Boża

kresy

Tomasz Lewandowski

Matka Boża Zwycięska z Mariampola

Matka Boża Zwycięska z Mariampola

Po II wojnie światowej na Dolny Śląsk przywędrowało wielu Kresowiaków, dzięki którym odsunięta na drugi plan pobożność maryjna znów mogła rozkwitać. O kresowych Madonnach i ich losach opowiada ks. prof. Józef Pater, dyrektor Muzeum Archidiecezjalnego we Wrocławiu

Niegdyś bardzo rozległa, bo obejmująca Dolny i Górny Śląsk, Ziemię Lubuską, a nawet Szczecin i Warmię, archidiecezja wrocławska nazywana była „diecezją maryjną”. Wpływ na to miały obecne w niej ośrodki maryjne, np. na Osobowicach, w Opolu czy Piekarach. Kult maryjny znacznie osłabł pod wpływem protestantyzmu. Choć powstawały nowe kościoły, poświęcano je świętym lub męczennikom, za ich patronkę nie obierano Matki Bożej...

CZYTAJ DALEJ

Gorzkie Żale to od ponad trzech wieków jedno z najpopularniejszych nabożeństw pasyjnych w Polsce

2024-03-28 20:27

[ TEMATY ]

Gorzkie żale

Grób Pański

Karol Porwich/Niedziela

Adoracja przy Ciemnicy czy Grobie Pańskim to ostatnie szanse na wyśpiewanie Gorzkich Żali. To polskie nabożeństwo powstałe w 1707 r. wciąż cieszy się dużą popularnością. Tekst i melodia Gorzkich Żali pomagają wiernym kontemplować mękę Jezusa i towarzyszyć Mu, jak Maryja.

Autorem tekstu i struktury Gorzkich Żali jest ks. Wawrzyniec Benik ze zgromadzenia księży misjonarzy świętego Wincentego à Paulo. Pierwszy raz to pasyjne nabożeństwo wyśpiewało Bractwo Świętego Rocha w 13 marca 1707 r. w warszawskim kościele Świętego Krzyża i w szybkim tempie zyskało popularność w Warszawie, a potem w całej Polsce.

CZYTAJ DALEJ

Panie! Bądź dla nas codziennym zmartwychpowstawaniem!

2024-03-28 23:44

[ TEMATY ]

rozważania

O. prof. Zdzisław Kijas

Karol Porwich/Niedziela

Chrystus zmartwychwstał, lecz każdy z wierzących musi szukać zrozumienia wielkości tej prawdy w swoim życiu i sił, których ona udziela.

Ewangelia (J 20,1 -9)

CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję