Reklama

Góra, którą nazwano Chełmową

Niedziela kielecka 11/2003

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Grzegorzowice - mała miejscowość z zabytkowym, w kształcie rotundy kościółkiem. Można tu dojechać z Wałsnowa, a później dojść pieszo do zabytkowego romańskiego kościoła. Po stronie południowo-wschodniej mamy widoki na Pasmo Jeleniowskie, po zachodniej na Wzgórza Bostońskie . Miejscowa nazwa tego wzgórza to Dobruchna. Po kilkunastu minutach marszu pojawia się kopulasta, zalesiona góra. Oddziela ją od wzgórza Dobruchny podmokła dolina. Stoimy na drodze ze Starej Słupi do Cząstkowa. Napotkany leśnik opowiada nam legendę o tej górze. Bardzo dawno temu w tę krainę przybyły litewskie wojska. Grabili, palili, zdobywali wsie, a ludzi uprowadzali w niewolę. Wówczas to władyka ze Starej Słupi zebrał parobków wiejskich i poprowadził ich w ten las. Polecił, aby na drzewka młodego wówczas lasu pozakładać rycerskie chełmy. Las był po pożarze i drzewa mogły mieć od 2 do 3 metrów wysokości. Napadające wojsko, które przybyło od Łagowa, ujrzało nagle dużo wojska; w błąd wprowadziły ich błyszczące rosą chełmy i groty dzid. Cofnęli się i nie zdobyli tych okolic. Od tego to zdarzenia górę ową nazwano Chełmową.
W 1920 r. las porastający Chełmową Górę zamieniono na rezerwat ścisły. Był to pierwszy na ziemiach polskich rezerwat, który chronił las. Dał początek Świętokrzyskiemu Parkowi Narodowemu. W tym rezerwacie rośnie drzewo - modrzew polski, który zainteresował polskiego naukowca - dziekana Wydziału Przyrody UJ prof. Mariana Raciborskiego. Ustalił on, że to drzewo jest inne od modrzewia ogólnoeuropejskiego. Naukowcy Polskiej Akademii Umiejętności w Krakowie w 1922 r. nadali nazwę dla tego modrzewia Lariks Polonika Raciboroviensis- modrzew polski Raciborskiego.
Gdy Polska odzyskała niepodległość uczniowie profesora i działacze Polskiego Towarzystwa Krajoznawczego doprowadzili do zmiany zwykłego lasu na rezerwat ścisły. Pierwszy rezerwat obejmował około 180 ha lasów, to znaczy całą zalesioną górę. Obecnie rośnie tutaj dużo pomnikowych 200-letnich modrzewi oraz kilka cisów, co jest obecnie rzadkością w innych lasach.
Wysokość góry wynosi 351 metrów. Jest zbudowana z szarych piaskowców dolnodewońskich. Patrząc na mapę Gór Świętokrzyskich możemy dostrzec, że jest to cały ciąg wyniesień układających się w pasmo górskie. Są to Masyw Bukowej Góry, Stawiana, Miejska Góra, Garb Bostoński i Chełmowa Góra. Wszystkie mają dewońską budowę. Góra pokryta jest warstwą lessów i porośnięta lasem mieszanym. Są tu cztery stuletnie dęby, trzy stuletnie modrzewie, sosny itp. Na szczyt wchodzi się dość stromym szlakiem. Nigdzie nie można usiąść, bowiem jest tu ogromna ilość mrówek, przeważnie mrówki Rudnice o długości odwłoka ok. 6-7 mm. Co parę kroków widać ogromne mrowiska; naliczono ich ok.500. Mrówki są pod całkowitą ochroną, dlatego wyznaczono ścieżkę do poruszania się ludzi. Wstęp poza ścieżki jest niedozwolony.
Po utworzeniu Świętokrzyskiego Parku Narodowego obszar rezerwatu zmniejszono do powierzchni 17 ha. Obejmuje on tylko południową część Góry. Rezerwat nosi imię Józefa Kostyrki - badacza lasów na tej górze i naukowca, który organizował ten rezerwat. Rezerwat jest również ostoją dla ptactwa. Występuje tutaj aż 88 odmian różnych ptaków na 150 żyjących na Kielecczyźnie. Niektóre ptaki żyją tylko w okolicy modrzewi. Przemieszczając się po obszarze parku, należy zachowywać się cicho, aby nie zakłócać spokoju stałym jego mieszkańcom.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

2003-12-31 00:00

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Watykan/ Papież Leon XIV wprowadził nowy zwyczaj: wtorki w Castel Gandolfo

2025-09-23 07:53

[ TEMATY ]

Castel Gandolfo

Papież Leon XIV

Vatican Media

Papież Leon XIV spędza kolejny wtorek w podrzymskiej letniej posiadłości w Castel Gandolfo. Wybrany w maju papież wprowadził nowy zwyczaj regularnych wyjazdów do miasteczka, gdzie na terenie dużej rezydencji ma znacznie więcej swobody oraz spokoju i zapewnioną większą prywatność.

W poniedziałek watykańskie biuro prasowe poinformowało, że po południu papież pojechał do Castel Gandolfo, gdzie pozostanie do wieczora we wtorek. W lipcu i sierpniu Leon XVI odpoczywał tam dwukrotnie, a w czasie spędzonych tam dni odprawiał msze i spotykał się z wiernymi na modlitwie Anioł Pański. Przyjął tam również na audiencji prezydenta Ukrainy Wołodymyra Zełenskiego.
CZYTAJ DALEJ

Bp Wojciech Osial: religia ma niezastąpioną rolę w wychowaniu

2025-09-28 19:35

[ TEMATY ]

religia

bp Wojciech Osial

religia w szkole

ks. Marek Weresa / Vatican Media

Bp Wojciech Osial

Bp Wojciech Osial

Podczas jubileuszowego spotkania katechetów w Rzymie bp Wojciech Osial, który towarzyszy pielgrzymom z Polski, podkreślił znaczenie katechezy w kształtowaniu młodego pokolenia. Wskazał na wyzwania, z jakimi mierzą się katecheci w Polsce, krytycznie odniósł się do decyzji władz o redukcji godzin religii w szkole oraz zaapelował o zachowanie nadziei w misji głoszenia Chrystusa.

Bp Wojciech Osial, przewodniczący Komisji Wychowania Katolickiego Konferencji Episkopatu Polski w rozmowie z mediami watykańskimi zaznaczył, że najważniejszym zadaniem katechetów pozostaje wprowadzanie młodych ludzi w świat wiary. „Na pierwszym miejscu jest wielka troska o wychowanie do wiary dzisiejszego człowieka” - podkreślił.
CZYTAJ DALEJ

Tanzania: Biskupi ostrzegają księży przed angażowaniem się w politykę partyjną i kampanie wyborcze

2025-09-29 07:14

[ TEMATY ]

polityka

biskupi

Tanzania

kampanie wyborcze

Adobe Stock

Konferencja Episkopatu Tanzanii (TEC) wydała dyrektywę zakazującą księżom katolickim, siostrom zakonnym, braciom zakonnym i seminarzystom angażowania się w politykę partyjną lub kampanie wyborcze. Dyrektywa wzywa również duchownych i seminarzystów, aby nie nosili symboli partii politycznych.

Przewodniczący TEC biskup Wolfgang Pisa OFM Cap ogłosił to w homilii wygłoszonej podczas obchodów stulecia seminarium św. Pawła Apostoła w Kipalapala, położonego w archidiecezji Tabora.
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję