Reklama

Niedziela Sandomierska

Śladami mistrza Kadłubka

9 października wspominaliśmy postać polskiego błogosławionego i kronikarza – Wincentego Kadłubka. Urodzony i wychowany na terenie dzisiejszej diecezji sandomierskiej staje się naszym przewodnikiem po miejscach, które zaznaczył swoją obecnością

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Po porannej medytacji i Mszy św. zacząłem sobie szczegółowo organizować dzień – wspomina jeden z zakonników, który rozpoczął pracę na terenie naszej, sandomierskiej diecezji. Piękna październikowa pogoda i zamiłowanie do rowerowych przejażdżek narzucały mi jednoznacznie cel dzisiejszej trasy. Skoro wspominamy w Liturgii Kościoła bł. Wincentego Kadłubka, to odwiedzę miejsce urodzin tego Ojca kultury polskiej – pomyślałem. Okolicy nie znałem, bo pochodzę z innego rejonu Polski, więc zacząłem posiłkować się Internetem.

Gdzie to jest?

„Kargów” – wpisałem, zapamiętaną z notatki w mszale, nazwę miejscowości urodzenia bł. Wincentego w wyszukiwarkę. Znalazłem kilka miejscowości na terenie województwa świętokrzyskiego. Jedną pod Jędrzejowem, gdzie jest klasztor cystersów i jeszcze jedną w gminie Tuczępy. Więc która z nich? Pobiegłem do biblioteki, gdzie znajdował się niedawny nabytek „Świętokrzyski słownik biograficzny”. Wielotomowa publikacja wydana w Kielcach w 2002 r., wydawała się potwierdzać internetową wiadomość. Pod hasłem „Bł. Wincenty Kadłubek” dowiedziałem się, że w tej właśnie miejscowości położonej między Stopnicą, a Szydłowem „około 1150 r. urodził się Wincenty Kadłubek”. A miało to być pod Opatowem, biłem się z myślami, bazującymi na zapamiętanych z różnych lektur i rozmów wiadomościach. Dam radę! Jeszcze tylko odrobina modlitwy i w drogę. Rozpoczynając brewiarzową Godzinę Czytań raz jeszcze spojrzałem na biograficzną notkę. Czy dobrze czytam? Karwów! Skończywszy wśród rozproszeń modlitwę, raz jeszcze wpisałem w wyszukiwarkę hasło: „Karwów”. Odnaleziona miejscowość znajdowała się też w świętokrzyskim, tym razem w bliskości Opatowa, na terenie parafii Włostów. Nie miałem wątpliwości! Zdjęcia i opisy wirtualnie prowadziły mnie do miejsca urodzenia pierwszego polskiego Kronikarza i Błogosławionego.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Tu wszystko się zaczęło

Gdy dojechałem na miejsce, ciesząc oczy pięknem okolicy – kontynuuje opowieść nasz mnich – odkryłem kaplicę na dość schludnie zagospodarowanym placu. Okazało się, że mimo sporego oddalenia od ludzkich osiedli, nie byłem tu sam. Raz po raz ktoś przybywał, a to samochodem, a to rowerem, a nawet pieszo. Jedni modlili się przy kapliczce, w której widnieje obraz z postacią bł. Wincentego, inni jakby w pośpiechu kierowali swe kroki za budynek kaplicy. Poszedłem i ja, i zobaczyłem źródło, nad którym umieszczono napis: „Źródło Błogosławionego Wincentego Kadłubka”. – Tu wszystko się zaczęło, rzekłem sam do siebie, używając słów św. Jana Pawła II wypowiedzianych w Wadowicach. I to nie tylko życie pierwszego kronikarza Polaka. W jakimś sensie tu zaczęła samodzielnym życiem bytować Polska. Swojskie postaci i barwne o nich podania: Krak, Wanda, król Popiel, którego zjadły myszy, zapamiętane z dzieciństwa, Lechici i Piastowie wyłaniali się z mroku historii Polski przez zręczne pióro tego Kronikarza. Dobrze, że to małe źródło wypływa z posesji, na której stał kiedyś rodzinny dom Mistrza Wincentego. Czerpią z tego źródła kolejne pokolenia Polaków. Przychodzą z różnymi naczyniami, by zaczerpnąć zdrowej, orzeźwiającej wody. To miejsce jest symbolem głębszej prawdy dla współczesnych. Konieczną rzeczą jest dzisiaj – w dobie, gdy dobrobyt, wolność i wygodnictwo zabijają życie duchowe – odkryć skąd według Mistrza Kadłubka Polacy mieli czerpać siłę do życia według zasad wiary. Jaki w tamtym okresie życia Ojczyzny – w czasie dzielnicowego rozbicia – mieli mieć stosunek do Boga, do władzy i do bliźniego? O księciu Leszku Białym bł. Kadłubek pisał: „był tak hojnym, iż wolał przez szczodrobliwość doznać niedostatku, niż przez sknerstwo opływać w zbytkach. Prędzej sam zniósł niedostatek, niżby miał potrzebującym odmówić pomocy lub zasłużonych nie wynagrodzić. Więcej dbał o to, by się przymiotami ducha podobać niż ciała”. Te słowa, w dzisiejszym polaryzującym się pod względem zamożności społeczeństwie, nic nie straciły na znaczeniu.

Reklama

Ciągle aktualny

W dobie różnych niepokojących Polaków kwestii związanych z ludźmi sprawującymi władzę, myśli Kadłubka są prawdziwymi perełkami. Gdy pisze o monarchach, uważa, że są stróżami i sługami prawa zbudowanego na fundamencie sprawiedliwości, rozumianej jako „to, co korzystne dla tego, który mniej może”. Ci władcy winni dopuszczać do współrządów elitę przywódczą narodu, liczyć się z głosem poddanych, podlegać kontroli społeczeństwa. Gdy któryś sprzeciwi się swemu powołaniu, naród może obalić go i wprowadzić na tron godniejszego. Ileż to kiedyś można było nasłuchać się w szkole, a dziś w mainstreamowych mediach, o ciemnym średniowieczu i nieludzkim systemie feudalnym. Tymczasem myśl Kadłubka obnaża fakt, jak bardzo można być poddanym manipulacji, jeśli człowiek nie sięgnie do źródeł. Kiedy dziś tak wielu Polaków zapatrzyło się w status materialny Zachodu i usiłuje niezależnie od poniesionych strat, zbliżyć się do jego standardów, warto przypomnieć inną myśl Mistrza Wincentego. „Polaków ocenia się według dzielności ducha i wytrwałości ciała, nie według bogactw”. Pięknie koresponduje to z osiągnięciami naszych siatkarzy. Ojciec naszej kultury ukazał w swojej „Kronice Polskiej” obraz Ojczyzny, która jest ideałem, zadanym do realizacji. Stąd panuje w niej „publiczna uczciwość”, harmonijny rozkład praw i obowiązków między panującym, a podwładnymi. Odnosi się do obrony granic, pisze o praworządności, o heroicznym męstwie w obronie zagrożonej wolności. W dobie kiedy coraz mniej czasu w polskiej szkole przeznacza się na zdobywanie wiedzy z historii, warto w rodzinach sięgnąć po wydaną w 2012 r., przez Diecezjalne Wydawnictwo w Sandomierzu, książkę Czesława Ryszki: „Nauczyciel miłości Ojczyzny”.

Reklama

Umiał bł. Wincenty...

W żywocie Wincentego czytamy: „Podrósłszy w lata młodzieńcze, Wincenty wyjechał za granicę do kształcenia się, ponieważ wówczas w Polsce nie miano jeszcze wiele szkół, a i te nie do najwyższych wiodły szczebli. Wedle tego, co prawią kroniki dawne, bł. Wincenty był na Sorbonie w Paryżu i w Bolonii, gdzie słuchał filozofii i wymowy”. Po latach studiów na obczyźnie Wincenty otrzymał stopień magistra i wrócił do kraju. Król Kazimierz Sprawiedliwy zawdzięcza wiele, a może wszystko złotej nauce świętobliwego i uczonego Wincentego, który był jego doradcą. Ten fakt skłania do głębokiej refleksji nad miłością Ojczyzny. W wielu bowiem przypadkach wykształceni w Ojczyźnie Polacy, nie chcą się jej w żaden sposób przysłużyć. Bł. Kadłubek pokazuje nam słuszność tej troski jaką wielu realizowało i realizuje w swoich rodzinach. Zdobywszy na emigracji stosowne środki starają się inwestować je w Polsce, wzbogacając ją i czyniąc życie w niej znośniejszym, bardziej godnym i zamożnym. Umiał Wincenty dla dobra swej Ojczyzny poświęcić swoje życie. Nie walczył o nią orężem, nie wzbogacał ją materialnie, ale znalazł sposób, by wyrażać swój patriotyzm postawą cnotliwego życia i posługą myślenia. Dziś, kiedy szukamy nowego wyrazu patriotyzmu, Patron naszej sandomierskiej katedry, zaprasza nas do źródła w Karwowie, byśmy odkryli to co powinno kształtować naszą postawę życiową.

Reklama

Tradycja i współczesność

W naszej diecezji mamy wielkie tradycje cysterskie. Koprzywnica jest środowiskiem, w którym ci zakonnicy szerzyli ascezę i pobożny styl życia, ale nie należy zapominać, że krzewili także wysoką kulturę rolną. Uczyli sadownictwa i ogrodnictwa, a co za tym idzie także przetwórstwa i przechowywania płodów rolnych. Dziś słynąca z sadownictwa ziemia sandomierska zawdzięcza cystersom swoje fundamenty. Warto się uczyć tej dumy, którą znamy z Zachodu, że produkty, np. sery, leki, czy nawet piwa, noszą w nazwie przymiotnik: zakonny, mnisi, kapucyński, cysterski, itd, są naszą chlubą. Raz po raz niszczona przez zabory, wojny i obce ideologie kultura polska, utraciła wiele walorów z tego dziedzictwa. Warto go dzisiaj odtwarzać i promować. Zachowa to nasz Naród od prawdy porzekadła: „Cudze chwalicie swego nie znacie, sami nie wiecie co posiadacie!”. Albo też od bardziej jeszcze sarkastycznego twierdzenia, które Słowacki zawarł w poemacie „Grób Agamemnona”: „Pawiem narodów byłaś i papugą”.

Reklama

– Cieszymy się dziedzictwem Cystersów – mówi młoda koprzywniczanka Helena Lis. Organizowany od kilku lat w Koprzywnicy piknik, żywo nawiązuje do dawnych tradycji przez nazwę: „W cieniu cysterskiej jabłoni” i rzeczywiście odbywa się na terenie dawnego ogrodu opactwa cysterskiego. Nasze gospodynie przygotowują na to wydarzenie potrawy, które w swoich recepturach sięgają kuchni zakonnej. Być może są to małe kroki wykonywane w kierunku planowanej renowacji klasztoru i ożywienia związanej z tą miejscowością kultury, mocno opartej na benedyktyńskiej zasadzie: „módl się i pracuj”. Tę przecież przyjęli cystersi jako duchowi synowie od św. Benedykta.

Papież Klemens XIII beatyfikował Wincentego Kadłubka w 1764 r. Kult Jego relikwii ma miejsce w ponad 40 świątyniach w kraju i za granicą. W naszej diecezji bł. Wincenty Kadłubek cieszy się największym kultem w sandomierskiej katedrze i we włostowskiej parafii. W związku z przypadającą w tym roku 250. rocznicą beatyfikacji Wincentego, Cystersi z Jędrzejowa podjęli starania o przyśpieszenie procesu kanonizacyjnego. Warto tę inicjatywę wesprzeć modlitwą.

2014-10-01 14:37

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Żeromski nie mógł być inny

Niedziela kielecka 33/2019, str. 6-8

[ TEMATY ]

historia

TD

Dworek Żeromskich w Ciekotach, pełen pamiątek

Dworek Żeromskich w Ciekotach, pełen pamiątek

Wyrósł na tej ziemi, z jednych okien rodzinnego domu widział Łysicę, z drugich Radostową, dworek w Ciekotach wypełniały pamiątki udziału licznych członków rodziny w powstaniach narodowych, a gdzieby nie wyruszył na spacer – wszędzie kopczyki, mogiły powstańcze, krzyże. I Puszcza Jodłowa, „Boża, święta...”. Czy wrażliwiec i intelektualista mógł pozostać obojętny na te sprawy?

W tym roku mija 155. rocznica urodzin autora „Popiołów”, „Wiernej Rzeki”, „Przedwiośnia”, który przyszedł na świat 14 października 1864 r.

CZYTAJ DALEJ

Historia według Kossaka

2024-03-28 10:54

[ TEMATY ]

Materiał sponsorowany

fot. Armando Alvarado

Mało która postać historyczna odcisnęła tak mocno swój ślad w dziejach świata, i tak bardzo wpływa na wyobraźnię współczesnych ludzi, jak Napoleon. Pisano o nim książki, wiersze, kręcono filmy, ale bodaj żadne z tych dzieł nie jest tak wymowne jak obraz Wojciecha Kossaka poświęcone temu geniuszowi wojny.

Mowa, oczywiście, o powstałym w 1900 r. dziele „Bitwa pod piramidami”. Obraz mimo upływu lat nadal wywiera ogromne wrażenie na widzach, pobudzając nie tylko ich „estetyczne synapsy”, ale i zmuszając do głębszej refleksji nad dziejami okresu, który został przedstawiony na płótnie i tego, jak wpłynął Napoleon na ukształtowanie się świata. Malowidło Kossaka intryguje nie tylko widzów, ale i ekspertów, od dawna jest obiektem wnikliwych analiz wielu badaczy. Bank Pekao S.A. zaprasza do obejrzenia krótkiego filmu pt. „Okiem liryka”, który przybliża fascynującą historię tego monumentalnego płótna.

CZYTAJ DALEJ

Abp Gądecki do kapłanów: bądźmy otwarci na wszystkich

2024-03-28 20:06

[ TEMATY ]

Poznań

abp Stanisław Gądecki

Msza Krzyżma

Episkopat News

Abp Stanisław Gądecki

Abp Stanisław Gądecki

Mamy za zadanie uosabiać otwartość na wszystkich, coś, czego współczesne społeczeństwo nie jest w stanie pojąć. Otwartość ta wzywa nas wszystkich do zapomnienia o dzieleniu ludzi na tych, których aprobujemy, i na tych, których stawiamy poza nawiasem. Świętość Kościoła przejawia się poprzez przygarnięcie grzeszników, a nie poprzez ich odrzucenie. Daje to także nam, wyświęconym sługom Kościoła, wizję kapłaństwa pozbawioną elitarności klerykalizmu, wizję, która pozwala utożsamić się z innymi w ich bardziej i mniej udanych przedsięwzięciach - mówił podczas Mszy Krzyżma w Wielki Czwartek abp Stanisław Gądecki.

W katedrze poznańskiej koncelebrowało Mszę św. ponad trzystu kapłanów, odnawiając przyrzeczenia złożone podczas święceń. Metropolita poznański pobłogosławił oleje święte służące do udzielania sakramentów.

CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję