Z jakimi sylwetkami księży spotykamy się w kanonie literatury polskiej i światowej na przestrzeni różnych epok? Jak zagraniczna i polska literatura przedstawia kapłaństwo, powołanie, życie duchownych w czasach współczesnych? Dwudniowa ogólnopolska konferencja naukowa „Postać księdza w literaturze” w Wyższym Seminarium Duchownym pokazała, że temat sacrum dotykający kapłaństwa fascynuje pisarzy od wielu stuleci. O księżach w literackim „Klerykowie” mówiono poważnie, refleksyjnie, zabawnie, a nawet strasznie. W ocenie niektórych prelegentów temat księdza wciąż czeka na prawdziwe dzieło literackie
Z delikatną nutą autoironii można powiedzieć, że trudno o lepsze miejsce na tę konferencję. Kielce to przecież literacki „Kleryków”. Idąc do katedry, spotykamy Muzeum Lat Szkolnych Stefana Żeromskiego, to budynek, gdzie kiedyś znajdowało się Męskie Gimnazjum Rządowe, do którego chodził Marcin Borowicz - bohater „Syzyfowych prac”. Idąc krok dalej, mijamy kościół Świętej Trójcy, Seminarium - najstarszą uczelnię wyższą w mieście, liczącą sobie 286 lat, założoną przez bp Konstantego Szaniawskiego - mówił, witając gości w auli bp. Czesława Kaczmarka rektor WSD ks. dr Grzegorz Kaliszewski.
Skąd zamysł konferencji? - Ksiądz jest taką osobą, która zatrzymuje, zaciekawia, fascynuje, czasem przeraża. Warto spojrzeć na nią nie tylko z pozycji dyskusji salonowych czy rozmów prowadzonych w zaciszu domowym, ale przyjrzeć się jej przez pryzmat literatury. Literatura proponuje wiele zróżnicowanych obrazów kapłana, kreując także wzorce. Czasem jest to wzorzec osoby świętej, wzniosłej, w aureoli, a czasami postać księdza jest przedstawiona monstrualnie, w karykaturze - mówił ks. dr Stefan Radziszewski. Zaznaczył, że „konferencja stawia pytania o duchowość i o duchownych, o poszukiwanie sensu i głębi istnienia oraz problemy wiary i niewiary, jakie ukazuje literatura. W epoce, którą niektórzy chcą postrzegać jako postsakralną, warto te zagadnienia poddać wnikliwej refleksji”.
- To bardzo dobry czas, aby mówić o roli księdza w historii literatury i w historii Polski, ponieważ zagrożony jest Kościół i zagrożona jest postać księdza. Czuję się, jakbym żył w dwóch rzeczywistościach. Jedna ta prawdziwa - mam wielu kolegów, znajomych, przyjaciół księży. Wydaje mi się, że są to wyjątkowi ludzie, którzy zmieniają świat, są dobrzy, są mądrzy. I jest inna rzeczywistość, powiedzmy sobie medialna - mówił prezydent W. Lubawski. Podkreślił, że ta konferencja jest dobrym narzędziem, które pokazuje szeroko postać księdza i jego rolę.
Zaproszenie na konferencję bardzo chętnie przyjęli znakomici prelegenci związani z prawie dziesięcioma ośrodkami akademickimi w Polsce, od Uniwersytetu Gdańskiego, Jagiellońskiego po Uniwersytet Warszawski, Zieloną Górę, KUL, wśród nich także wykładowcy WSD. Wszyscy oni są specjalistami zajmującymi się sacrum w literaturze. Wśród prelegentów wystąpili ks. prof. Marek Starowieyski z Uniwersytetu Warszawskiego, prof. Zofia Zarębianka z Uniwersytetu Jagiellońskiego, prof. Elżbieta Mikiciuk z Uniwersytetu Gdańskiego i ks. dr Robert Nęcek z Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II w Krakowie, a także z Sekretariatu Stanu z Watykanu - ks. Henryk Jagodziński.
Swoistym bilansem literatury o kapłanach był wykład ks. prof. dr hab. Marka Starowieyskiego z UW. Poddał on analizie sztandarowe i najbardziej rozpoznawalne dzieła literackie polskiej zagranicznej literatury z kapłanem jako bohaterem w roli wiodącej. Jest w tych dziełach całe bogactwo osobowości ukazanych poważnie, patetycznie, groteskowo, humorystycznie. Podsumowując uznał, że bilans ten nie jest imponujący. Zauważył, że mamy szereg utworów napisanych czy to przez księży czy osoby świeckie poprawnie, dobrze, ciekawie i trafnie, jednak wciąż postać kapłana stanowi rolę drugoplanową w powieściach. Kapłaństwo z całą tajemnicą i głębią sacrum nie doczekało się do tej pory wybitnego dzieła. Bogactwo charakterów, postaw, portretów, osadzonych w konkretnych realiach historycznych (rewolucje, powstania, totalitaryzmy hitlerowski i stalinowski), zmagających się z różnymi sytuacjami, cierpieniami, trudnościami ukazuje, że „księdza nie da się sprowadzić do jednego schematu, stereotypu - powiedział. Receptą na obraz kapłaństwa w literaturze może być pokazanie zwyczajnego, prawdziwego życia kapłana. Spędziłem kilka dobrych miesięcy z tymi postaciami - mówił o swoich bohaterach literackich - i był to dla mnie czas bardzo wartościowy.
Pomysłodawcami sesji byli ks. dr Grzegorz Głąb (KUL) oraz ks. dr Stefan Radziszewski (WSD Kielce). Organizatorzy przedsięwzięcia to Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II - Katedra Literatury Realizmu i Naturalizmu Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II oraz Wyższe Seminarium Duchowne w Kielcach. Sesję objęli patronatem bp Kazimierz Ryczan oraz prezydent Kielc - Wojciech Lubawski.
- Obecnie moja reputacja jako księdza jest zdruzgotana przez plotki i domysły. Z bólem stwierdzam też, że nie udało mi się pokonać kryzysu wiary i powołania. W tej sytuacji nie pozostało mi nic innego, jak złożyć w kurii diecezji bielsko-żywieckiej prośbę skierowaną do Ojca Świętego o przeniesienie mnie do stanu świeckiego, by uregulować moją pozycję kanoniczną i nie pozostawać w konflikcie sumienia - napisał Tymoteusz Szydło w oświadczeniu przesłanym Katolickiej Agencji Informacyjnej przez jego pełnomocnika, adwokata Macieja Zaborowskiego z Kancelarii Kopeć Zaborowski Adwokaci i Radcowie Prawni.
Tymoteusz Szydło w oświadczeniu przekazanym Katolickiej Agencji Informacyjnej przez jego pełnomocnika, adwokata Macieja Zaborowskiego, napisał, że do publikacji czuje się zmuszony przez krzywdzące spekulacje, towarzyszące dopuszczalnej przez prawo kanoniczne zgodzie biskupa bielsko-żywieckiego na to, by udał się na urlop. "W ostatnich miesiącach przeżywałem głęboki kryzys wiary i powołania. Z bólem przyznaję, że z czasem zacząłem tracić sens mojej posługi i coraz częściej nachodziły mnie myśli o odejściu ze stanu duchownego. Po głębszym namyśle postanowiłem jednak dać sobie jeszcze jedną szansę i poprosiłem o kilka miesięcy urlopu, by poukładać swoje życie duchowe. Uznałem, że będzie to uczciwe w stosunku do Wiernych, wobec których zawsze starałem się sprawować posługę szczerze i z przekonaniem" - wyjaśnia T. Szydło.
Niektórzy polscy biskupi udzielili na terenie podległych im diecezji dyspensy od wstrzemięźliwości od spożywania pokarmów mięsnych w piątek 2 maja. Zdecydował tak m.in. Prymas Polski, kard. Kazimierz Nycz czy metropolici częstochowski i gdański uwzględniając racje duszpasterskie. Żołnierzom, funkcjonariuszom i pracownikom służb mundurowych dyspensy udzielił biskup polowy.
Prymas Polski abp Józef Kowalczyk udzielił wiernym archidiecezji gnieźnieńskiej oraz osobom przebywającym na jej terenie dyspensy od zachowania wstrzemięźliwości od pokarmów mięsnych w piątek, dnia 2 maja br.
Podobnie uczynił metropolita warszawski kard. Kazimierz Nycz, który „mając na względzie, że piątek 2 maja przypada między dwoma dniami ustawowo wolnymi od pracy, co – jak stwierdził - sprzyja organizowaniu w tym czasie rodzinnych i towarzyskich spotkań oraz radosnemu przeżywaniu tych dni, po rozważeniu słusznych racji duszpasterskich, udzielił zgodnie z kan. 87 § 1 Kodeksu Prawa Kanonicznego, wszystkim osobom przebywającym w granicach archidiecezji warszawskiej, dyspensy od zachowania nakazanej w piątek wstrzemięźliwości od spożywania pokarmów mięsnych”. Osoby korzystające z dyspensy zobowiązał do modlitwy w intencjach Ojca Świętego.
Racjami duszpasterskimi kierował się również metropolita częstochowski abp Wacław Depo, który udzielił dyspensy „wszystkim osobom przebywającym w granicach archidiecezji częstochowskiej” w piątek 2 maja. Zobowiązał te osoby do modlitwy w intencjach Ojca Świętego, jałmużny lub uczynków chrześcijańskiego miłosierdzia.
„Biorąc pod uwagę typowo wypoczynkowy i turystyczny charakter drugiego dnia miesiąca maja (długi weekend), udzielam wszystkim wiernym na terenie archidiecezji gdańskiej dyspensy od obowiązku zachowania wstrzemięźliwości od pokarmów mięsnych” – napisał w specjalnym dekrecie również metropolita gdański abp Sławoj Leszek Głódź.
Dyspensy udzielił również administrator diecezji siedleckiej bp Piotr Sawczuk, który uwzględnił fakt, że „piątek 2 maja br. przypada między dwoma dniami ustawowo wolnymi od pracy, kiedy to w sposób szczególny dziękujemy Bogu za dar wolnej Ojczyzny, co sprzyja organizowaniu spotkań patriotycznych, rodzinnych i towarzyskich”
Potrawy mięsne można będzie spożywać też na terenie diecezji bielsko-żywieckiej, gdzie dyspensy udzielił bp Roman Pindel.
Ponadto z dyspensy od pokutnego charakteru piątku 2 maja będą mogli skorzystać wierni ordynariatu polowego. „Święto Flagi Narodowej obchodzone w naszej Ojczyźnie w dniu 2 maja, w przeddzień uroczystości Najświętszej Maryi Panny Królowej Polski, przeżywane jest w sposób uroczysty, szczególnie w Wojsku Polskim.
W związku z tym, że w bieżącym roku dzień ten przypada w piątek, zgodnie z kanonem 87 Kodeksu Prawa Kanonicznego oraz art. II § 1 Konstytucji Apostolskiej Spirituali Militum Curae, niniejszym udzielam dyspensy wszystkim wiernym Ordynariatu Polowego od przestrzegania pokutnego charakteru tego dnia, zwalniając z obowiązku zachowania wstrzemięźliwości od pokarmów mięsnych” – napisał w wydanym dziś dekrecie bp Józef Guzdek.
W Kościele katolickim w Polsce, wstrzemięźliwość od spożywania mięsa lub innych pokarmów należy zachowywać we wszystkie piątki w roku
Dyspensa jest zawsze jednorazowym zwolnieniem z przestrzegania konkretnego przykazania kościelnego, natomiast od przykazań Bożych nikt nie może dyspensować. Dyspensa może być udzielona tylko w pewnych okolicznościach i dla konkretnej osoby lub konkretnej grupy osób. Najczęściej dotyczy ona zwolnienia z obowiązku powstrzymania się od spożywania potraw mięsnych i od zabawy w piątki. Biskup udziela też różnego rodzaju dyspens związanych z zawieraniem małżeństw.
W większości wypadków biskupi udzielili swoim diecezjanom dyspens na podstawie kanonu 87 § 1 Kodeksu Prawa Kanonicznego (KPK), który głosi: „Biskup diecezjalny może dyspensować wiernych - ilekroć uzna to za pożyteczne dla ich duchowego dobra - od ustaw dyscyplinarnych, tak powszechnych, jak i partykularnych, wydanych przez najwyższą władzę kościelną dla jego terytorium lub dla jego podwładnych, jednak nie od ustaw procesowych lub karnych ani od których dyspensa jest specjalnie zarezerwowana Stolicy Apostolskiej lub innej władzy”.
W watykańskiej Dykasterii Spraw Kanonizacyjnych przedstawiciele polskiego Kościoła przekazali dokumentację procesu beatyfikacyjnego Sługi Bożego księdza Józefa Kurzei (1937-1976). Polski kapłan pełniący posługę w Krakowie był prześladowany przez Służbę Bezpieczeństwa PRL.
Dokumenty procesu beatyfikacyjnego, prowadzonego na szczeblu diecezjalnym, przywieźli do Watykanu jego postulator ksiądz Andrzej Kopicz i referent ds. kanonizacyjnych Archidiecezji Krakowskiej Andrzej Scąber. Obecny był podsekretarz Dykasterii Spraw Kanonizacyjnych ksiądz Bogusław Turek - poinformowano w komunikacie przekazanym w środę PAP.
W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.
