Reklama

Rodzina

Rozwód rodziców - co to oznacza dla dziecka?

„Moi rodzice się rozwodzą. Niedawno tata wyprowadził się i mieszka w innym końcu miasta. Mnie i mojemu bratu nie wolno odwiedzać taty. Kiedy tego chcemy, mama mówi, że się nie zgadza. Wiem, że gdybym pojechała do taty bez zgody mamy, byłoby jej bardzo przykro. Z drugiej strony tęsknię za tatą i wiem, że on też chce się z nami spotkać. Kiedyś, gdy do nas przyjechał, wybuchła wielka awantura. Rodzice krzyczeli na siebie, a ja siedziałam w swoim pokoju. Nie chciałam tego słuchać, płakałam i chciało mi się krzyczeć. Mój brat stara się tym nie przejmować, ale ja tak nie umiem. Ostatnio w szkole dostałam jedynkę, bo nie mogłam się niczego nauczyć. Strasznie mi smutno. Mimo tego kocham i mamę, i tatę. Nie wiem, co robić, żeby żadnego z nich nie stracić.”

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Wobec rozpaczliwego głosu dziecka nie sposób przejść obojętnie. Z kolejnych zdań przebija smutek, strach, poczucie zagubienia. To przejmujące wołanie o miłość. Rozpacz dziecka potwierdzają statystyki. W 2011 r. na Dolnym Śląsku zawarto ponad 15 000 małżeństw. Było ich o ok. 4 000 mniej niż w 2008 r. Jednocześnie w województwie dolnośląskim w 2011 r. rozwiodło się ponad 5 900 par, co pokazuje, że liczba rozwodów sięga niemal 40 proc. liczby zawieranych małżeństw. Fundacja Mamy i Taty w raporcie o rozwodach w Polsce i na świecie podsumowującym kampanię „Rozwód? Przemyśl to” podaje za Głównym Urzędem Statystycznym, że każdego roku w naszym kraju około 60 000 dzieci przeżywa rozwód rodziców. Szybko rosnąca liczba pozbawionych możliwości rozwoju w pełnej rodzinie staje się poważnym problemem społecznym.

Rozwód gorszy niż śmierć

Gdy rodzice postanawiają się rozejść, młoda, całkowicie zależna od nich osoba czuje, że jej świat się rozpada. Z ust dziecka znika uśmiech, w pełnych dotąd radości oczach pojawiają się łzy. Rodzina daje i maluchom, i nastolatkom poczucie bezpieczeństwa, jest dla nich czymś najważniejszym. Rozwód sprawia, że to, co wydawało się stabilne i nienaruszalne, nagle znika. W 2000 r. amerykańska profesor Judith S. Wallerstein przedstawiła wyniki trwających niemal 30 lat badań, którymi chciała udowodnić naukowo, że rozwód jest najlepszym - zarówno dla małżonków, jak i ich dzieci - rozwiązaniem niesatysfakcjonującej sytuacji rodzinnej. Publikacja rezultatów badań nie pozostawiła żadnych wątpliwości: rozwód rodziców negatywnie wpływa na rozwój dziecka. Prof. Wallerstein porównywała traumę, jaka wywołuje śmierć jednego z rodziców, z nieszczęściem wynikłym z rozwodu. Okazało się, że dzieci są w stanie łatwiej i mniej boleśnie pogodzić się z tym pierwszym niż z drugim.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Nie chciałam tego słuchać, płakałam i chciało mi się krzyczeć

Skutki psychiczne przeżywania rozwodu rodziców są zatrważające. Oprócz smutku, pustki i poczucia beznadziei dominującymi stanami emocjonalnymi dzieci stają się brak poczucia sensu życia, niska samoocena, lęk i niepokój oraz osamotnienie i zagubienie. To może doprowadzić do bardzo poważnych następstw długofalowych. Należą do nich nerwice, depresje, reagowanie strachem wobec rzeczywistości, nieumiejętność nawiązywania bliskich związków z innymi ludźmi. Prof. Wallerstein podkreśla również poczucie nieuchronności porażki, co doprowadza do lęku przed stworzeniem stałego związku, jak i lęku przed posiadaniem dzieci. Potwierdzeniem badań naukowych są wpisy na internetowym forum DDRR - Dorosłych Dzieci Rozwiedzionych Rodziców - (zachowano oryginalny zapis): „Ja odkąd moi rodzice nie są razem, nie wiem właściwe, gdzie jest mój dom i nie lubię wszelkich rodzinnych świąt, bo wtedy najbardziej odczuwa się brak ojca/matki. I myślę, że to się zmieni dopiero, kiedy założę własną rodzinę. Ale jednocześnie strasznie się tego boję - wiadomo dlaczego... najgorsze, co mogłabym zrobić, to zafundować moim hipotetycznym dzieciom taki sam scenariusz”.

Reklama

Ostatnio w szkole dostałam jedynkę, bo nie mogłam się niczego nauczyć

Innym przejawem problemów emocjonalnych dziecka, którego rodzice się rozwodzą lub rozwiedli, są trudności szkolne. Niejeden nauczyciel dostrzega, że Kasia czy Piotruś, dotychczas dobrzy uczniowie, często aktywnie pracujący podczas lekcji, systematyczni, zaczynają doświadczać problemów w nauce, zapominają nawet o przynoszeniu podręczników czy przyborów szkolnych. Nie mogą skoncentrować uwagi na zagadnieniach omawianych podczas lekcji - stają się rozkojarzeni, apatyczni. Skomplikowana sytuacja rodzinna często uniemożliwia dziecku prawidłowe wypełnianie roli ucznia. Niełatwo jest skupić się na zadaniu, jeśli doświadczamy silnych emocji lęku czy wstydu. Wówczas osiągnięcia szkolne stają się mniej ważne. Czasem jednak bywa odwrotnie, dziecko zaczyna się przesadnie starać, być grzeczne, bo być może wtedy mama lub tata wróci. Zdarza się i tak, że na sytuacje konfliktowe dziecko reaguje buntem, złością i agresją. Staje się nieznośne, nie tylko w domu, ale i w szkole. Sprawia tzw. trudności wychowawcze, jest nieposłuszne, wszczyna bójki, zaniedbuje naukę, wagaruje. Podejmuje rozpaczliwe próby zwrócenia na siebie uwagi dorosłych. I jeśli w porę rodzice tego nie zrozumieją, poszuka akceptacji, gdzie indziej np. w grupach rówieśniczych. A tam na swój sposób z podobnymi sobie rozbitkami będzie szukać zapomnienia i ulgi w alkoholu, w narkotykach lub doświadczając wcześniej inicjacji seksualnej. Zaburzeniom zachowania często towarzyszy osłabienie odporności fizycznej dziecka. Przeżywany stres sprawia, że częściej choruje, miewa kłopoty z zasypianiem bądź jedzeniem, skarży się na bóle głowy lub brzucha. Niektóre dzieci w tej sytuacji przejawiają zachowania charakterystyczne dla wcześniejszych etapów rozwoju (np. moczą się w nocy).

Reklama

Jeśli w rodzinie konflikty się mnożą, gdy na dobre wybuchnie wojna pomiędzy rodzicami, a kolejne próby porozumienia kończą się zaciekłą awanturą, sytuacja dziecka jest nie do pozazdroszczenia. Zamyka się w sobie, przeżywa silne napięcie, ma coraz liczniejsze wątpliwości. Jego sytuacja jeszcze bardziej się pogarsza, gdy rodzice oczekują, by się opowiedziało po czyjej jest stronie. Doświadcza konfliktu lojalności. Dziecko miota się od jednego do drugiego rodzica, próbując ich jakoś pogodzić. Odczuwa przy tym silny lęk przed odrzuceniem, przed samotnością.

Mimo tego kocham i mamę, i tatę

Bardzo często dziecko obwinia siebie za zaistniałą sytuację. Dzieci niejednokrotnie wyobrażają sobie często, że przyczyniły się do rozstania rodziców np. swoim niegrzecznym zachowaniem. Mitem jest także tzw. kulturalny rozwód, ponieważ dziecko nie wie, dlaczego doszło do rozstania, skoro rodzice rozmawiają ze sobą i są w dobrych relacjach, więc tym bardziej biorą winę na siebie. Poczucie bezradności wzmaga fakt, że zarówno młodsi, jak i starsi czynią sobie zarzuty, że dopuścili do takiej sytuacji, że nie uczynili nic, by pogodzić ze sobą rodziców. W tej sytuacji poziom własnej wartości gwałtownie maleje. Dziecko czuje, że do niczego się już nie nadaje, nie potrafi niczego zrobić już dobrze. Zaczyna się zastanawiać, czy rodzice nadal go kochają i potrzebują.

Reklama

Bardzo poważnym problemem jest fakt, że po rozwodzie dzieci trafiają pod opiekę jednego z rodziców, który też przeżywa wiele skrajnych emocji i często sam potrzebuje wsparcia. Niektóre szczególnie silnie doświadczają odpowiedzialności za takiego opiekuna, stają się nad wiek dojrzałe. Gorzej, gdy faktycznie - zamiast innych dorosłych - stają się powiernikami, przez co jeszcze bardziej obarczone są traumą rozwodu. Każde dziecko potrzebuje przecież trwałej relacji z obojgiem rodziców. Chce mieć mamę i tatę.

Rozwód w trzy miesiące, a konsekwencje?

Przeciętny rozwód w Polsce trwa ok. 3 miesięcy. 20% małżeństw rozwodzi się w ciągu 2-3 tygodni, zaś koszty wynoszą zaledwie kilkaset złotych. Nie jest natomiast powszechna wśród rodziców świadomość negatywnych, szczególnie długoterminowych, skutków rozwodu dla dzieci. Być może właśnie dobro dzieci stanowi powód do tego, by zastanowić się, czy małżeństwa rzeczywiście nie da się uratować.

Wykorzystane źródła: www.116111.pl; www.nerwica.com; www.rozwodprzemyslto.pl

2013-02-20 12:33

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Otworzyć ucho na dziecko

Jest to opowieść o tym, jak słuchać dziecko i jak je nauczyć słuchania, by potem spokojnie puścić je w świat i by umiało sobie poradzić, kiedy dorośnie
Dziecko, które było uważnie słuchane w dzieciństwie i zostało „wyposażone” w wyższe wartości, spokojnie można wypuścić w dorosły świat. Z pewnością sobie wtedy poradzi - mówi Anna Różewicz-Zabrodzka, psycholog

Zaczęło się prosto, zwyczajnie, jak w życiu: Paweł Mioduszewski, dziś wysoko kwalifikowany rehabilitant w jednej z najlepszych klinik w Warszawie, w domu rodzinnym zazwyczaj nie był słuchany. Do dziś pamięta, że jako siedmioletni chłopiec próbował opowiedzieć swej matce ciekawą historię ze szkoły, a ona za każdym razem, obierając włoszczyznę albo sprzątając, ucinała krótkim: „Tak, tak, synku, dobrze” - i nie przerywała nawet swoich zajęć.
- Wtedy doszedłem do wniosku, że mama mnie wcale nie słucha i nie warto jej już nic opowiadać - wspomina. Dlatego teraz, gdy sam ma już dzieci, postanowił, że co jak co, ale umiejętność słuchania będzie wychowawczym priorytetem. - Zapisałem się na warsztaty wychowawcze dla rodziców, oparte w całości na bestsellerowej książce „Jak mówić, żeby dzieci nas słuchały, jak słuchać, żeby dzieci do nas mówiły” - opowiada Mioduszewski. Potem na kurs poszła jego żona. Efekt? - Rewelacja! Dowiedzieliśmy się, że dzieci trzeba od małego traktować bardzo poważnie, wczuwając się w ich emocje, że należy określać uczucia, nie dawać rad, nie oceniać. Podstawą jednak jest słuchać, słuchać i jeszcze raz słuchać malucha. Uważnie, z empatią, jak dorosłego.
Jakie to ma przełożenie na praktykę? Syn państwa Mioduszewskich, trzyletni Julek, wpadł kiedyś rozzłoszczony do kuchni i zaczął rzucać klockami w ścianę. - Pierwszą reakcją jest chęć powiedzenia dziecku: „Nie rzucaj klocków, bo zniszczysz ścianę” - mówi Paweł. - Na kursie jednak nauczyłem się, że lepiej jest powiedzieć: „Widzę, Julo, że czujesz złość, że jest ci ciężko”. I rzeczywiście po tych słowach chłopiec odruchowo przestał rzucać klockami i zaczął opowiadać, że zdenerwował się, gdyż nie może zbudować z nich samolotu. Wtedy ojciec pomógł mu pokonać ten problem.
Inny przykład: Julo rysuje na ścianie. Słyszy wtedy od ojca: „Synku, rysuj na kartce”. - Dziecko czuje w ten sposób, że rodzic wskazuje mu drogę, że pomaga poruszać się po skomplikowanej jeszcze rzeczywistości, nie formułując zakazów - wyjaśnia Paweł Mioduszewski. I podkreśla, że bardzo ważne jest, by wypowiadać do dziecka zdania w formie pozytywnej, np. „Omijaj kałużę” (zamiast: „Nie wchodź w kałużę”) albo: „Jedz widelcem” (zamiast: „Nie jedz rękami”). Wtedy dziecko lepiej słyszy taki komunikat. I nie budzi się w nim poczucie winy.

CZYTAJ DALEJ

Franciszek podczas Mszy Krzyżma do kapłanów: musimy być wolni od surowości i oskarżeń, od egoizmu i ambicji!

2024-03-28 10:38

[ TEMATY ]

papież Franciszek

PAP/EPA/GIUSEPPE LAMI

Do postrzegania życia i powołania w perspektywie całej przeszłości i przyszłości oraz odkrycia na nowo potrzeby adoracji i bezinteresownej, spokojnej i przedłużonej modlitwy serca - zachęcił Franciszek w Wielki Czwartek podczas Mszy Krzyżma w watykańskiej Bazylice św. Piotra. Papież wskazał na potrzebę skruchy, która jest nie tyle owocem naszej sprawności, lecz łaską i jako taka musi być wyproszona na modlitwie.

MSZA KRZYŻMA
HOMILIA OJCA ŚWIĘTEGO FRANCISZKA

CZYTAJ DALEJ

Msza Krzyżma. W Chrystusie wzrastamy i przynosimy owoce

2024-03-28 13:30

Archikatedra lubelska

Kapłani są namaszczeni i posłani, aby głosić Chrystusa i dawać świadectwo Ewangelii słowem i życiem - powiedział abp Stanisław Budzik.

CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję