Okolicznościowa Msza św. i odsłonięcie pomnika „Zesłańcom Sybiru”, towarzyszyły uroczystościom Dnia Sybiraka, w dniu 17 września, w Legnicy.

Mszy św., sprawowanej w legnickim kościele pw. Świętej Trójcy, przewodniczył biskup legnicki Zbigniew Kiernikowski, w gronie legnickich księży i kapelana Związku Sybiraków. W uroczystości obok osób należących do tego Związku i ich rodzin, wzięli także udział przedstawiciele Kościołów: Ewangelickiego, Greckokatolickiego i Prawosławnego; parlamentarzyści, samorządowcy, przedstawiciele wielu instytucji, zakładów pracy oraz delegacje dzieci i młodzieży legnickich szkół. - Ta dzisiejsza uroczystość jest wyrazem potrzeby, by przestrzegać przed tym, co może się dziać w człowieku, w zarządzaniu społecznością, wtedy, kiedy człowiekiem zacznie zarządzać myśl totalitarna. Gdy człowiek myśli że jest panem, niezależnym, uważając siebie za jedynie poprawnego, mającego rację, dlatego że ma takie czy inne środki władzy, czy pieniądze. My dziś się gromadzimy, aby uznawać, że jedynie poprawnym myśleniem jest to, które odnosi się do Boga, który się objawił w całej historii, a najpełniej w wydarzeniu Jezusa Chrystusa – mówił w homilii Biskup legnicki.

- Gromadzimy się po to, by wspominać to, co było i o tym pamiętać, by też czerpać dla siebie przestrogę, że żadna organizacja nie potrafi uleczyć wnętrza człowieka, tylko Ewangelia, tylko Jezus Chrystus, tylko mądrość Boga potrafi leczyć wnętrze człowieka i sprawiać to, że relacje międzyludzkie, mogą przebiegać w pokoju.

Swoje słowa skierował też tych wszystkich, których osobiste losy, lub ich rodzin, są związane z tragedią Sybiru.

- Oddajemy dziś cześć tym, którzy wcielali prawdę Ewangelii, którzy byli przywiązani do Ojczyzny, kochali ją, kochali drugiego człowieka, przebaczali, czasem walczyli, wielu poległo, na różne sposoby doświadczani przemocą. Oddajemy im cześć ludzką i próbujemy z tego wydobyć to, co jest przesłaniem ponadczasowym, to, co jest związane ze świadectwem związku z Bogiem. Oddajemy też szacunek tym, którzy przeżyli i dziś tutaj są. Dziękujemy tym, którzy przyczynili się do powstania pomnika, by był znakiem, przestrogą. Niech ten pomnik, będzie też swoistym nauczycielem, wołającym do świata o opamiętanie, o nawrócenie, o zwrócenie się do Boga, który jest jedynym dawcą życia i przez prawdę kształtuje wszystkie relacje społeczności – apelował biskup Zbigniew Kiernikowski.

W drugiej części tego wydarzenia, uczestnicy udali się z kościoła na pobliski plac, pod pomnik, który został uroczyście odsłonięty i pobłogosławiony..

Pomnik, usytuowany jest na jednym z nowo powstałych skwerów miasta, w dzielnicy zwanej Zakaczawiem. Jest zorientowany symbolicznie z Zachodu na Wschód. Ma to znaczenie zarówno w wymiarze historycznym (wywózka na Wschód), jak również w wymiarze teologicznym (zwrot ku Zmartwychwstałemu Chrystusowi). Pomnik nosi nazwę „Zesłańcom Sybiru” i został zaprojektowany i wykonany przez legnickiego artystę rzeźbiarza Grzegorza Niemyjskiego. Na jednym z jego elementów znajduje się napis: „Pamięci Polskich Zesłańców Sybiru w latach 1940–1956 w hołdzie dla ich męczeństwa oraz wierności ideałom wolności i niepodległości - Legniczanie”.

- Pomnik nie jest jednoczęściowy, ale jest konstrukcją przestrzenną – mówi jego autor Grzegorz Niemyjski - Można wejść między jego poszczególne elementy. Jest jakby rozłożony w czasie i przestrzeni, przedstawiający symboliczne torowisko, którego poszczególne elementy, jakby podkłady, rosną ku górze tworząc schody. Symboliczne tory, zanikają w przestrzeni, tworząc jakby rany w żywym ciele. W najwyższym elemencie, jedna z ram, od strony zachodniej zamienia się w krzyż wyłaniający się z pomnika, nadający sens tej całej drodze. Od strony zaś wschodniej, zakotwiczony jest element z brązu, przypominający draperię z wyłaniającym się orłem. Nie do końca jeszcze widocznym, ale już się ukazującym, jako symbol, że nie wszystko zostało stracone, że jest nadzieja na wolność Ojczyzny.

Pomnik wykonany jest z 2 rodzajów granitu: czerwony, pochodzący z Ukrainy (tołkowski) i szaro- czarnego (impala). Prace projektowe i wykonanie zajęło rok czasu.

- Bardzo się cieszę i jestem dumny z tego, że było mi dane zaprojektować i wykonać pomnik, który stanął w moim mieście i w mojej dzielnicy zarazem, poświęcony takiej tematyce. Ale mam zarazem świadomość tego, że tej gehenny ludzi, którzy zostali wywiezieni na Wschód przez Sowietów, nie oddadzą ani żadne słowa, ani żaden kształt upamiętniony w kamieniu czy nawet marmurze – dodaje artysta.